U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Milene Rašić, predsednika veća, Dubravke Damjanović, Gordane Kojić, Biljane Sinanović i Bojane Paunović, članova veća, sa savetnikom Vrhovnog suda Snežanom Lazin, kao zapisničarem, u krivičnom predmetu okrivljenog AA, zbog krivičnog dela ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru i dr, odlučujući o zahtevu za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog AA - advokata Jelene Lukavac, podnetom protiv pravnosnažnih presuda Osnovnog suda u Novom Sadu K.1140/2021 od 15.04.2022. godine i Višeg suda u Novom Sadu KŽ1 221/22 od 06.03.2023. godine, u sednici veća održanoj dana 31.05.2023. godine, jednoglasno, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovan zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog AA - advokata Jelene Lukavac, podnet protiv pravnosnažnih presuda Osnovnog suda u Novom Sadu K.1140/2021 od 15.04.2022. godine i Višeg suda u Novom Sadu KŽ1 221/22 od 06.03.2023. godine, u odnosu na povredu krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) Zakonika o krivičnom postupku, dok se u ostalom delu zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog ODBACUJE kao nedozvoljen.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Novom Sadu K.1140/2021 od 15.04.2022. godine okrivljeni AA je oglašen krivim zbog izvršenja krivičnog dela ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru, krivičnog dela ugrožavanje javnog saobraćaja iz člana 289. stav 1. KZ i krivičnog dela falsifikovanje isprave iz člana 355. stav 2. u vezi stava 1. KZ, pa su mu za navedena krivična dela prethodno utvrđene pojedinačne kazne i to za krivično delo iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru kazna zatvora u trajanju od 7 meseci, za krivično delo iz člana 289. stav 1. KZ kazna zatvora u trajanju od 10 meseci i za krivično delo iz člana 355. stav 2. u vezi stava 1. KZ kazna zatvora u trajanju od 6 meseci, te je okrivljeni osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 1 (jedne) godine i 6 (šest) meseci u koju mu se uračunava vreme provedeno u pritvoru od 15.08.2021. godine do 01.03.2022. godine, kao i vreme provedeno na izdržavanju mere zabrana napuštanja stana od 01.03.2022. godine do 15.04.2022. godine.

Istom presudom okrivljenom je izrečena mera bezbednosti zabrana upravljanja motornim vozilom „B“ kategorije u trajanju od 2 godine, s tim da se vreme provedeno u zatvoru ne uračunava u vreme trajanja ove mere. Okrivljenom je izrečena i mera bezbednosti oduzimanje predmeta i to registarske tablice ... i registarske tablice ..., a sa kojima će se nakon pravnosnažnosti presude postupiti u skladu sa zakonom. Okrivljeni je obavezan da naknadi troškove krivičnog postupka i sudski paušal, a kako je to bliže označeno u izreci presude. Okrivljeni je oslobođen dužnosti plaćanja troškova na ime nagrade i naknade nužnih izdataka branioca po službenoj dužnosti.

Presudom Višeg suda u Novom Sadu KŽ1 221/22 od 06.03.2023. godine delimično je usvojena žalba branioca okrivljenog AA i ukinuta je presuda Osnovnog suda u Novom Sadu K.1140/2021 od 15.04.2022. godine u pogledu krivičnog dela ugrožavanje javnog saobraćaja iz člana 289. stav 1. KZ opisanog u tački 2. izreke prvostepene presude, kao i u pogledu izrečene mere bezbednosti zabrana upravljanja motornim vozilom i odluke o troškovima krivičnog postupka i u tom delu predmet je vraćen prvostepenom sudu na ponovni postupak i odlučivanje, dok su odbijene kao neosnovane i to u preostalom delu žalba branioca okrivljenog i u celosti žalba Osnovnog javnog tužioca u Novom Sadu, te je preinačena prvostepena presuda u pogledu odluke o jedinstvenoj kazni zatvora tako što je Viši sud u Novom Sadu, uzimajući okrivljenom kao pravilno utvrđene pojedinačne kazne iz prvostepene presude i to za krivično delo ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru iz tačke 1. izreke presude kaznu zatvora u trajanju od 7 meseci, a za krivično delo falsifikovanje isprave iz člana 355. stav 2. u vezi stava 1. KZ iz tačke 3. izreke presude kaznu zatvora u trajanju od 6 meseci, okrivljenog AA osudio na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 1 (jedne) godine u koju mu se uračunava vreme provedeno u pritvoru od 15.08.2021. godine do 01.03.2022. godine, kao i vreme provedeno na izdržavanju mere zabrana napuštanja stana od 01.03.2022. godine do 15.04.2022. godine.

Protiv navedenih pravnosnažnih presuda zahtev za zaštitu zakonitosti podnela je branilac okrivljenog AA - advokat Jelena Lukavac, zbog povreda zakona iz člana 438. stav 2. tačka 3) i člana 439. tačka 1) ZKP, sa predlogom da Vrhovni sud usvoji kao osnovan podneti zahtev, te da ukine pobijane presude u delu koji se odnosi na krivično delo ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru i predmet u tom delu uputi sudu na ponovno odlučivanje ili da preinači pobijane presude tako što će okrivljenog osloboditi od optužbe za krivično delo ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru, kao i da odredi odlaganje izvršenja pravnosnažne presude.

Vrhovni sud je dostavio primerak zahteva za zaštitu zakonitosti Vrhovnom javnom tužilaštvu shodno odredbi člana 488. stav 1. ZKP, te je u sednici veća koju je održao u smislu člana 490. ZKP, bez obaveštavanja Vrhovnog javnog tužioca i branioca okrivljenog, smatrajući da njihovo prisustvo nije od značaja za donošenje odluke (član 488. stav 2. ZKP), razmotrio spise predmeta i pravnosnažne presude protiv kojih je zahtev za zaštitu zakonitosti podnet, pa je, nakon ocene navoda iznetih u zahtevu, našao:

Zahtev za zaštitu zakonitosti je neosnovan u delu koji se odnosi na povredu krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP, dok je u ostalom delu nedozvoljen.

Ukazujući na povredu krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP, branilac okrivljenog AA u podnetom zahtevu ističe da se u radnjama okrivljenog bliže opisanim u tački 1. izreke prvostepene presude, za koje je pravnosnažno oglašen krivim, ne stiču bitni elementi krivičnog dela ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru, već se stiču samo bitni elementi prekršaja iz člana 331. stav 1. tačka 47) Zakona o bezbednosti saobraćaja na putevima. Naime, po stavu branioca okrivljenog, iz činjeničnog opisa u izreci prvostepene presude proizilazi da je jedina zakonita službena radnja policijskog službenika koju je okrivljeni mogao da ometa - davanje znaka policijskog službenika vozaču da se zaustavi, pri čemu se nepostupanje po znaku policijskog službenika koji reguliše saobraćaj i nezaustavljanje po njegovom nalogu ne može tumačiti kao „druge radnje“ kojima se ometa službeno lice u vršenju službene dužnosti, već navedeno predstavlja radnju koja je predviđena kao radnja izvršenja prekršaja iz člana 331. stav 1. tačka 47) Zakona o bezbednosti saobraćaja na putevima.

Izneti navodi zahteva za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog se, po oceni Vrhovnog suda, ne mogu prihvatiti kao osnovani, iz sledećih razloga:

Osnovni oblik krivičnog dela ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru („Službeni glasnik RS“, broj 6/2016 i 24/2018) čini onaj ko preti da će napasti, pokuša da napadne ili napadne ili na drugi način ometa službeno lice nadležnih organa iz člana 2. ovog zakona u vršenju službene dužnosti.

Imajući u vidu citirani zakonski opis bića krivičnog dela ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru, to, po nalaženju ovoga suda, iz činjeničnog opisa krivičnog dela utvrđenog u tački 1. izreke prvostepene presude i to da je okrivljeni AA „dana 15.08.2021. godine oko 00,20 časova, u ..., u ulici ..., naspram kućnog broja ..., u stanju smanjene sposobnosti da shvati značaj svog dela i da upravlja svojim postupcima, ali ne do stepena bitnog, u koje stanje je sebe doveo upotrebom alkohola, svestan svog dela čije izvršenje je hteo, na drugi način ometao službeno lice u vršenju službene dužnosti, na taj način što je kada je policijski službenik PS ... oštećeni BB, koji je obavljao službenu dužnost redovne kontrole saobraćaja u saobraćajnom sektoru PS ..., u nameri da zaustavi putničko motorno vozilo kojim je upravljao okrivljeni, nakon što je preduzeo službenu radnju davanja jasnog znaka sa visoko podignutom upaljenom baterijskom lampom sa crvenim nastavkom da se okrivljeni zaustavi, kada je usporio svoje vozilo i oštećeni krenuo ka mestu vozača u nameri da utvrdi njegov identitet i izvrši proveru vozača i vozila, ubrzao svojim vozilom, primoravajući oštećenog da se skloni u stranu kako ga okrivljeni svojim vozilom ne bi udario, a zatim nastavio kretanje državnim putem Drugog A reda broj 119, u nameri da pobegne policijskoj patroli koja je krenula za njim, a potom ga sustigla i izvršila proveru vozača i vozila, pri čemu je okrivljeni bio svestan da je njegovo delo zabranjeno“, jasno i nedvosmisleno proizilazi da se u opisanim radnjama okrivljenog AA stiču sva bitna zakonska subjektivna i objektivna obeležja krivičnog dela ometanje službenog lica u vršenju službene dužnosti iz člana 23. stav 1. Zakona o javnom redu i miru, za koje je on optužen i pravnosnažno oglašen krivim.

Naime, suprotno stavu branioca okrivljenog, krivičnopravne radnje koje je kritičnom prilikom preduzeo okrivljeni AA, a koje su bliže opisane u tački 1. izreke prvostepene presude, po nalaženju ovoga suda, predstavljaju radnje kojima se ometa službeno lice u vršenju službene dužnosti, obzirom da iste predstavljaju aktivno otežavanje ovlašćenom službenom licu, policijskom službeniku PS ... BB da, obavljajući službenu dužnost redovne kontrole saobraćaja u saobraćajnom sektoru PS ..., izvrši službenu radnju kontrole vozača - okrivljenog AA i putničkog motornog vozila kojim je on kritičnom prilikom upravljao, tako da se kao neosnovani ocenjuju navodi branioca kojima se ukazuje na povredu krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP.

Zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog AA u ostalom delu je odbačen kao nedozvoljen.

Naime, branilac okrivljenog u ostalom delu zahteva kao razlog njegovog podnošenja navodi bitnu povredu odredaba krivičnog postupka iz člana 438. stav 2. tačka 3) ZKP, isticanjem da je sud u toku glavnog pretresa nepravilno primenio odredbe člana 98. stav 3, člana 402. u vezi članova 397. stav 3. i 398. stav 5. i člana 15. stav 2. ZKP kada je svedoku BB prilikom njegovog ispitivanja predočio odbranu okrivljenog AA. Pored toga, branilac okrivljenog u podnetom zahtevu navodi i da su nejasni i u znatnoj meri protivrečni razlozi koje su nižestepeni sudovi dali u obrazloženjima pobijanih presuda u pogledu utvrđivanja činjenice na kom tačno mestu se nalazio policijski službenik BB prilikom davanja znaka da se okrivljeni zaustavi svojim vozilom, a koji navodi branioca okrivljenog bi po nalaženju ovoga suda predstavljali bitnu povredu odredaba krivičnog postupka iz člana 438. stav 2. tačka 2) ZKP.

Imajući u vidu da iz iznetih navoda proizilazi da branilac okrivljenog u ostalom delu zahteva za zaštitu zakonitosti nižestepene presude pobija zbog bitnih povreda odredaba krivičnog postupka iz člana 438. stav 2. tačka 2) i 3) ZKP, a koje povrede odredaba ZKP ne predstavljaju zakonske razloge zbog kojih je u smislu odredbe člana 485. stav 4. ZKP dozvoljeno podnošenje zahteva za zaštitu zakonitosti okrivljenom i njegovom braniocu zbog povrede zakona, to je Vrhovni sud u ovom delu zahtev branioca okrivljenog ocenio nedozvoljenim.

Svim ostalim navodima vezanim za povredu krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP branilac okrivljenog, po nalaženju Vrhovnog suda, suštinski samo osporava činjenična utvrđenja nižestepenih sudova u pobijanim pravnosnažnim odlukama i to pre svega činjenični zaključak suda da je okrivljeni postupao sa direktnim umišljajem u cilju ometanja službenog lica u vršenju službene dužnosti, te branilac ukazuje na po njemu protivrečnost u iskazima svedoka policijskih službenika BB i VV u pogledu toga gde se nalazio policijski službenik BB kada je krenuo da prilazi vozilu okrivljenog i u vezi sa tim ukazuje na pogrešnu ocenu izvedenih dokaza od strane suda, dajući pri tome sopstvenu ocenu izvedenih dokaza koja je drugačija od one koju je dao sud, a posebno dajući sopstvenu ocenu iskaza svedoka policijskih službenika, kao i iznoseći sopstveni činjenični zaključak da iz izvedenih dokaza i to odbrane okrivljenog i iskaza oba policijska službenika nesumnjivo proizilazi da je jedina namera okrivljenog bila da ne postupi po znaku policijskog službenika i ne zaustavi vozilo kojim je upravljao, te da okrivljeni svojim radnjama koje je preduzeo kritičnom prilikom ni na koji način nije ometao službeno lice u vršenju službene dužnosti, a što sve nisu dozvoljeni razlozi za podnošenje zahteva za zaštitu zakonitosti, pa Vrhovni sud ove navode zahteva branioca okrivljenog nije ni razmatrao.

Sa iznetih razloga, nalazeći da pobijanim presudama nije učinjena povreda krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP na koju se neosnovano ukazuje zahtevom za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog AA - advokata Jelene Lukavac, Vrhovni sud je na osnovu člana 491. stav 1. ZKP zahtev u odnosu na navedenu povredu zakona odbio kao neosnovan, dok je u ostalom delu na osnovu člana 487. stav 1. tačka 2) ZKP i člana 485. stav 4. ZKP zahtev odbacio kao nedozvoljen i odlučio kao u izreci presude.

Zapisničar-savetnik                                                                                                           Predsednik veća-sudija

Snežana Lazi, s.r.                                                                                                                 Milena Rašić, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić