- čime bi izvršio krivično delo nepostupanje po zdravstvenim propisima za vreme epidemije iz člana 248. Krivičnog zakonika.

Na osnovu člana 265. stav 1. Zakonika o krivičnom postupku, troškovi krivičnog postupka padaju na teret budžetskih sredstava suda.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Kraljevu Spk 4/20 od 23.03.2020. godine, prihvaćen je sporazum o priznanju krivičnog dela SK 3/20 od 23.03.2020. godine, zaključen između zamenika Osnovnog javnog tužioca u Kraljevu Dejane Srećković i okrivljenog AA, sa braniocem advokatom Mihailom Zečevićem, po optužnom predlogu Osnovnog javnog tužioca u Kraljevu Kto 123/20 od 23.03.2020. godine, na osnovu člana 317. stav 1. ZKP, pa je okrivljeni AA oglašen krivim zbog izvršenog krivičnog dela nepostupanje po zdravstvenim propisima za vreme epidemije iz člana 248. KZ i osuđen na kaznu zatvora u trajanju od tri meseca, koju će izdržavati u prostorijama u kojima stanuje, bez primene elektronskog nadzora, u skladu sa Zakonom o izvršenju vanzavodskih sankcija i mera, te je obavezan da u korist budžetskih sredstava suda plati na ime paušala 5.000,00 dinara, dok će o troškovima krivičnog postupka biti odlučeno posebnim rešenjem.

Presudom Višeg suda u Kraljevu Kž1 50/20 od 21.04.2020. godine odbijene su, kao neosnovane, žalbe branilaca okrivljenog AA i potvrđena presuda Osnovnog suda u Kraljevu Spk 4/20 od 23.03.2020. godine.

Protiv navedenih pravnosnažnih presuda, branilac okrivljenog, advokat Jovana Todorović, podnela je zahtev za zaštitu zakonitosti zbog „povrede krivičnog zakona iz člana 439. stav 1. ZKP u vezi sa odredbom člana 485. stav 1. tačka 1) i stav 4. ZKP“, uz predlog Vrhovnom kasacionom sudu da usvoji podneti zahtev, te da pobijane presude preinači na taj način što će okrivljenog osloboditi od optužbe.

Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 488. stav 1. ZKP, dostavio primerak zahteva za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog Republičkom javnom tužiocu, pa je u sednici veća koju je održao bez obaveštavanja Republičkog javnog tužioca i branioca okrivljenog, smatrajući da njihovo prisustvo u smislu člana 488. stav 2. ZKP nije od značaja za donošenje odluke, nakon razmatranja spisa predmeta, sa pravnosnažnim presudama protiv kojih je zahtev za zaštitu zakonitosti podnet i ocene navoda u zahtevu, našao:

Zahtev za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog AA, advokata Jovane Todorović je osnovan.

Po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, osnovano se podnetim zahtevom za zaštitu zakonitosti branioca okrivljenog ukazuje da je pobijanim pravnosnažnim presudama povređen zakon na štetu okrivljenog AA, s`obzirom na to da delo za koje je krivično gonjen i pravnosnažno oglašen krivim nije krivično delo iz člana 248. KZ. Navedeni blanketni propisi kojima se definiše radnja okrivljenog u konkretnom slučaju ne mogu se primeniti, što znači da okrivljeni AA nije izvršio krivično delo za koje je pravnosnažno oglašen krivim i osuđen. Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, na opisani način učinjena je povreda krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP.

Naime, krivično delo nepostupanje po zdravstvenim propisima za vreme epidemije iz člana 248. Krivičnog zakonika čini: „Ko za vreme epidemije kakve opasne zarazne bolesti ne postupa po propisima, odlukama ili naredbama kojima se određuju mere za njeno suzbijanje ili sprečavanje.“

Izrekom prvostepene presude okrivljeni AA oglašen je krivim što je: „dana 23.03.2020. godine, u Kraljevu ... postupio suprotno odluci o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću od 10.03.2020. godine, koju je donela Vlada Republike Srbije („Službeni glasnik RS“ broj 23 od 10.03.2020. godine i dr.) i pored izdate obavezne mere stavljanja pod zdravstveni nadzor na akutno izazvano novim „korona“ virusom (SARS-CoV-2) u trajanju od 14 dana i izolacije u kućnim uslovima - koju meru mu je odredilo Ministarstvo zdravlja Republike Srbije, Sektor za inspekcijske poslove, Odeljenje granične sanitarne inspekcije, Odsek – grupa za sanitarni nadzor za granično područje prilikom ulaska u Republiku Srbiju, napustio mesto boravka u Kraljevu i otišao do grada, kojom prilikom ga policijski službenici PU Kraljevo, prilikom kontrole izvršene u 09,40 časova, nisu pronašli na adresi.“

Iz spisa predmeta proizlazi da je okrivljeni AA sa teritorije države Bosne i Hercegovine, ušao na teritoriju države Republike Srbije 13.03.2020. godine u 09 časova i 12 minuta, te da mu od strane predstavnika državnih organa Republike Srbije nije izdata nikakva naredba, niti uručena odluka o merama za suzbijanje ili sprečavanje bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2.

Odlukom Vlade Republike Srbije o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 23 od 10.03.2020. godine), koja je stupila na snagu danom objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije“ 10.03.2020. godine, između ostalog, tačkom 4. je propisano da će: „Radi zaštite od unošenja zaraznih bolesti na teritoriju Republike Srbije, licima koja dolaze iz država, odnosno područja sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije, i to: Republike Italije, Narodne Republike Kine, Republike Južne Koreje, Švajcarske Konfederacije i Islamske Republike Iran, nadležni organi privremeno zabraniti, odnosno ograničiti ulazak i kretanje.“

Odlukom Vlade Republike Srbije o izmeni Odluke o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ 24 od 11.03.2020. godine), tačka 4. menja se i glasi: „Radi zaštite od unošenja zaraznih bolesti na teritoriju Republike Srbije, stranim državljanima koji dolaze iz država, odnosno područja sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije, i to iz: Provincije Hubej (Hubei) u Narodnoj Republici Kini, grada Degu (Daegu) i Provincije Severni Gjongsang (North Gyeongsang) u Republici Koreji, kantona Tićino (Ticino) u Švajcarskoj Konfederaciji, Republike Italije i Islamske Republike Iran, nadležni organi privremeno će zabraniti, odnosno ograničiti ulazak i kretanje.“, a odluka je stupila na snagu danom objavljivanja u Službenom glasniku Republike Srbije 11.03.2020. godine.

Odlukom Vlade Republike Srbije o izmeni Odluke o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 27 od 13.03.2020. godine) propisano je da se: „U Odluci o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću („Službeni glasnik RS“ broj 23/20 i 24/20), tačka 4. menja i glasi: Radi zaštite od unošenja zaraznih bolesti na teritoriju Republike Srbije, stranim državljanima koji dolaze iz država, odnosno područja sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarišta epidemije i to iz: Provincije Hubej (Hubei) u Narodnoj Republici Kini, grada Degu (Daegu) i Provincije Severni Gjongsang (North Gyeongsang) u Republici Koreji, Kantona Tićino (Ticino) u Švajcarskoj Konfederaciji, Republike Italije, Islamske Republike Iran i Rumunije, nadležni organi privremeno će zabraniti, odnosno ograničiti ulazak i kretanje, a iste se primenjuju na lica koja su dobila saglasnost za ulazak u Republiku Srbiju od Ministarstva zdravlja“, pri čemu je odluka stupila na snagu danom objavljivanja u Službenom glasniku Republike Srbije, odnosno 13.03.2020. godine.

U spisima predmeta se nalazi „Zapisnik o sprovedenom sanitarnom nadzoru nad putnikom – licem u međunarodnom saobraćaju i izrečenom usmenom rešenju“ Ministarstva zdravlja, Sektor za inspekcijske poslove, Odeljenje granične sanitarne inspekcije, Odsek/grupa za sanitarni nadzor za granično područje od 23.03.2020. godine o određivanju obavezne mere stavljanja pod zdravstveni nadzor u trajanju od 14 dana i izolaciju u kućnim uslovima, bez oznake broja predmeta i na kom graničnom prelazu je sproveden postupak sanitarnog nadzora, nad licem AA, bez oznake koji je sanitarni inspektor vršio nadzor i bez potpisa sanitarnog inspektora, bez pečata označenog državnog organa, kao i bez podataka o uručenju istog pisanog dokumenta licu – putniku, AA.

U spisima predmeta se nalazi i rešenje Ministarstva zdravlja, Sektor za inspekcije poslove, Odeljenje za sanitarnu inspekciju, Odsek/grupa za sanitarni nadzor za granično područje od 23.03.2020. godine o stavljanju AA pod zdravstveni nadzor, bez označavanja broja rešenja, bez označavanja graničnog sanitarnog inspektora i bez njegovog potpisa, bez pečata organa koji isto izdaje, kao i bez podataka da je isto rešenje uručeno licu – putniku AA.

Takođe, iz spisa predmeta proizlaze činjenice: da je AA sa teritorije države Bosne i Hercegovine na teritoriju Republike Srbije ušao 13.03.2020. godine, dakle, u vreme kada ni u jednoj od navedenih odluka Vlade Republike Srbije o proglašenju bolesti Covid-19 izazvane virusom SARS-CoV-2 zaraznom bolešću i njihovim izmenama objavljenim u „Službenom glasniku Republike Srbije“ broj 23/20 od 10.03.2020. godine, 24/20 od 11.03.2020. godine i 27/20 od 13.03.2020. godine, država Bosna i Hercegovina nije označena kao država, odnosno područje sa intenzivnom transmisijom bolesti Covid-19, odnosno žarištem epidemije, kao i da u odnosu na okrivljenog AA nisu doneta – niti su mu uručena, pravno relevantna dokumenta kojima mu se određuju mere za suzbijanje ili sprečavanje epidemije od opasne zarazne bolesti.

Blanko formulari - dokumenata koji se nalaze u spisima predmeta i to: „Zapisnik o sprovedenom sanitarnom nadzoru nad putnikom – licem u međunarodnom saobraćaju i izrečenom usmenom rešenju“, te „Rešenje Ministarstva zdravlja, Sektor za inspekcijske poslove, Odeljenje za sanitarnu inspekciju, Odsek/grupa za sanitarni nadzor za granično područje“, a koji su od 23.03.2020. godine (datum kada je lice privedeno od strane službenika PU Kraljevo) ne mogu se smatrati pravno relevantnim dokumentima u pravnom saobraćaju.

Vrhovni kasacioni sud nalazi da, kako se radi o krivičnom delu blanketnog karaktera, to je za utvrđivanje postojanja elemenata krivičnog dela iz člana 248. KZ, odnosno radnje izvršenja, koja se sastoji u nepostupanju izvršioca po odgovarajućim propisima, upravo od značaja postojanje pravno relevantnih propisa i pojedinačnih akata nadležnih organa. Sadržani propisi i odsustvo legaliteta pojedinačnih akata, u konkretnom slučaju ukazuju da nisu ispunjeni uslovi za primenu blanketnih propisa koji nalažu određeno postupanje okrivljenog, te stoga nema ni radnje izvršenja krivičnog dela, zbog čega je Vrhovni kasacioni sud našao da je učinjena povreda krivičnog zakona iz člana 439. tačka 1) ZKP u vezi sa odredbom člana 248. Krivičnog zakonika, iz kog razloga je podneti zahtev usvojen, te je odlučeno kao u izreci presude.

Na osnovu napred navedenog, Vrhovni kasacioni sud je u smislu člana 30. stav 1. Zakona o uređenju sudova i člana 492. stav 1. tačka 2) ZKP, te člana 265. stav 1. ZKP u pogledu troškova krivičnog postupka, odlučio kao u izreci ove presude.

Zapisničar-savetnik                                                                                                            Predsednik veća-sudija

Olgica Kozlov,s.r.                                                                                                                  Radmila Dragičević Dičić,s.r.

Za tačnost otpravka

upravitelj pisarnice

Marina Antonić