Apelacioni sud u Beogradu je presudom Gž2 159/17 od 16.03.2017. godine, stavom prvim izreke, preinačio prvostepenu presudu u stavu četvrtom izreke, pa je obavezan tuženi da na ime svog doprinosa za izdržavanje maloletne dece mesečno plaća iznos od po 150 evra, ukupno 300 evra, počev od 28.01.2016. godine, kao dana podnošenja tužbe pa ubuduće, dok za to budu postojali zakonski uslovi, svakog 1. do 5. u mesecu za tekući mesec, uplatom na devizni račun zakonske zastupnice maloletne dece, majke AA, pod pretnjom prinudnog izvršenja, dok je preko dosuđenog a do traženog iznosa od 200 evra po detetu, odnosno od ukupno 400 evra sa pripadajućom kamatom zahtev odbijen kao neosnovan, a stavom drugim izreke je odbijena kao neosnovana žalba tužilje i potvrđena je prvostepena presuda u stavovima petom, šestom i sedmom izreke.

Protiv drugostepene presude, tužilja je blagovremeno preko punomoćnika izjavila reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Tuženi je dostavio odgovor na reviziju.

Ispitujući pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku – ZPP (Službeni glasnik RS broj 72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija tužilje delimično osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2 ZPP, na koju ovaj sud pazi po službenoj dužnosti.

U pravnosnažno okončanom postupku je utvrđeno da su parnične stranke zaključile brak 2001. godine, u toku čijeg trajanja im je rođeno dvoje zajedničke dece – VV ... godine i GG ... godine. Nakon prestnka zajednice života, tužilja je ostala sa decom da živi u stanu čiji je vlasnik tuženi, a tuženi se odselio u drugi manji stan u vlasništvu tužilje. Oba stana se nalaze u centru ... . Tuženi prima invalidsku penziju u iznosu od 260,36 evra, otplaćuje kredit od 20.000 evra za stan, sa krajnjim rokom otplate 01.08.2020. godine. Utvrđeno je i da je vlasnik stanova od 108 m2 i 92m2 u ... u ... . Dana 29.09.2014. godine je zaključen ugovor između pansiona „DD“ čiji je vlasnik tuženi, kao davaoca usluga i „ĐĐ“ kao korisnika usluga, o zakupu pansiona „DD“ sa ukupno 20 kreveta po ceni od 16 evra u sezoni i 13 evra van sezone. Obračunsko zaduženje korisnika usluga po ovom ugovoru za 2015. godinu iznosi 29.120 evra. Aneksi navedenog ugovora su sačinjeni 17.04.2015. godine i 17.07.2015. godine i između istih ugovornih strana zaključen je i alotmanski ugovor za 2016. godinu. U ovom postupku je utvrđeno da potrebe maloletnog VV, koji je u vreme presuđenja pohađao ... razred osnovne škole i potrebe maloletnog GG, učenika ... razreda osnovne škole u vreme presuđenja, iznose po 35.000,00 dinara mesečno, za troškove ishrane, higijene, obuće i odeće, kao i za školske i vanškolske aktivnosti. Tužilja nije zaposlena, ali se bavi reizdavanjem stanova, od čega mesečno zaradi 200 evra.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, osnovano se revizijom pobija odluka drugostepenog suda, te su osnovani revizijski navodi da je drugostepeni sud pogrešno primenio materijalno pravo kada je prvostepenu presudu preinačio i snizio visinu dosuđenog izdržavanja.

Prema odredbi člana 160. stav 1. Porodičnog zakona, izdržavanje se određuje prema potrebama poverioca i mogućnostima dužnika izdržavanja, pri čemu se vodi računa o minimalnoj sumi izdržavanja. Potrebe poverioca izdržavanja u smislu stava drugog istog člana zavise od njegovih godina, zdravlja, obrazovanja, imovine, prihoda, te drugih okolnosti od značaja za određivanje izdržavanja, dok je stavom trećim propisano da mogućnosti dužnika izdržavanja zavise od njegovih prihoda, mogućnosti za zaposlenje i sticanje zarade, njegove imovine, njegovih ličnih potreba, obaveza da izdržava druga lica, te drugih okolnosti od značaja za određivanje izdržavanja. Međutim, isti zakon u članu 162. stav 3. predviđa da, ako je poverilac izdržavanja dete, visina izdržavanja treba da omogući najmanje takav nivo životnog standarda za dete kakav uživa roditelj, dužnik izdržavanja.

U sporu za izdržavanje, u smislu citiranih zakonskih odredbi, sud je u obavezi da najpre utvrdi ukupan iznos sredstava potrebnih za izdržavanje lica koje to izdržavanje traži, a potom i mogućnosti lica koja su dužna da daju izdržavanje.

U sprovedenom postupku je utvrđeno da mesečne potrebe maloletne zajedničke dece parničnih stranaka za ishranu, odeću i obuću, sredstva za ličnu higijenu i troškove školskih i vanškolskih aktivnosti iznose po 35.000,00 dinara mesečno.

Imajući u vidu iznos utvrđene minimalne sume izdržavanja, pravilna je ocena prvostepnog suda da dosuđeni ukupni iznos od 400 evra, odnosno po 200 evra za svako dete, na ime doprinosa tuženog u njihovom izdržavanju, uz učešće majke sa kojom deca žive i njenu svakodnevnu brigu i angažovanje oko dece, omogućava zadovoljenje osnovnih potreba maloletnih VV i GG u njihovom uzrastu. Tuženi je, i po mišljenju revizijskog suda, u mogućnosti da plaća mesečno izdržavanje u dosuđenom iznosu, određenom u smislu odredbe člana 162. stav 3. u vezi stava 1. Porodičnog zakona. Sa tim iznosom maloletnoj deci se omogućava životni standard kakav uživa i njihov otac, ovde tuženi. Pri tome, ovo mesečno izdvajanje, neće ugroziti egzistenciju tuženog, niti se njemu na taj način nanosi očigledna nepravda.

U skladu sa navedenim, ovaj sud je preinačio nižestepenu presudu i obavezao tuženog da izdržava tužioce u iznosu dosuđenom prvostepenom presudom, odlučujući tako na osnovu člana 416. stav 1. ZPP.

Za preostali iznos, za koji je odbijen tužiljin zahtev za izdržavanje dece do traženog iznosa od po 500 evra mesečno, revizija nije osnovana, pa je odlučeno kao u stavu drugom izreke, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP.

O naknadi troškova postupka u vezi sa porodičnim odnosima, sud u smislu člana 207. Porodičnog zakona odlučuje po slobodnoj oceni, vodeći računa o razlozima pravičnosti, pa revident neosnovano ukazuje da je ta odluka u konkretnom slučaju suprotna zakonu i sudskoj praksi.

Tužilji su priznati troškovi revizijskog postupka od 12.000,00 dinara, za pisanje revizije od strane advokata, koliko je to u reviziji i traženo, a ostali troškovi revizijskog postupka nisu priznati, s obzirom da nisu ni opredeljeni.

Predsednik veća-sudija

Katarina Manojlović Andrić s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić