.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev2 2596/2023
13.03.2024. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Dobrile Strajina, predsednika veća, Dragane Mirosavljević i Nadežde Vidić, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji su punomoćnici Miloš Radojević i Aleksandar Milunović, advokati iz ..., protiv tuženog Dom zdravlja „Kragujevac“ iz Kragujevca, radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 4136/22 od 11.01.2023. godine, u sednici veća održanoj 13.03.2024. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 4136/22 od 11.01.2023. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Kragujevcu P1 1629/21 od 18.07.2022. godine, stavom prvim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu na ime neisplaćene naknade troškova za ishranu u toku rada za period od decembra 2018. godine zaključno sa junom 2021. godine isplati pojedinačno opredeljene mesečne iznose sa zakonskom zateznom kamatom kao u izreci. Stavom drugim izreke, obavezan je tuženi da tužiocu isplati na ime neisplaćenog regresa za period od septembra 2018. zaključno sa junom 2021. pojedinačno opredeljene iznose sa zakonskom zateznom kamatom kao u izreci. Stavom trećim izreke, obavezuje se tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka od 55.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate.
Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž1 4136/22 od 11.01.2023. godine, stavom prvim izreke, preinačena je prvostepena presuda tako što je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je traženo da se obaveže tuženi da tužiocu na ime naknade troškova za ishranu u toku rada isplati za period od decembra 2018. zaključno sa junom 2021. pojedinačne mesečne iznose sa zakonskom zateznom kamatom od izvršnosti do isplate; Odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je traženo da se obaveže tuženi da tužiocu na ime naknade troškova za regres za korišćenje godišnjeg odmora isplati za period od septembra meseca 2018. zaključno sa junom mesecom 2021. godine pojedinačno opredeljene iznose sa zakonskom zateznom kamatom od dospelosti do isplate; Određeno je da svaka stranka snosi svoje parnične troškove.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Tuženi je podneo odgovor na reviziju. Troškove revizijskog postupka nije tražio.
Ispitujući pobijanu presudu u smislu člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11...10/23), Vrhovni sud je ocenio da je revizija neosnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema činjeničnom utvrđenju tužilac je u radnom odnosu kod tuženog na neodređeno vreme na radnom mestu ... sa koeficijentom za obračun plate od 8,98. Tuženi je tužiocu isplaćivao platu u visini minimalne zarade. U obračunskim listama plata tužioca nije iskazivana kao posebna stavka naknada za troškove ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka utvrđena je visina traženih naknada na ime toplog obroka i regresa u dve varijante, i to prema odredbama Opšteg kolektivnog ugovora iz 1997. godine (prva varijanta) i Opšteg kolektivnog ugovora iz 2008. godine (druga varijanta).
Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja prvostepeni sud je usvojio tužbeni zahtev smatrajući da tužiocu pripada pravo na naknadu troškova ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora u visini mesečne naknade, shodno parametrima iz ranije važećeg Opšteg kolektivnog ugovora iz 1997. godine. Po oceni prvostepenog suda, pravo tužioca na naknadu troškova ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora, koje mu pripada na osnovu Zakona o platama u državnim organima i javnim službama, nije realizovano konkretnom isplatom po tom osnovu, s obzirom da je tuženi u spornom periodu, obračinavao i isplaćivao tužiocu platu u visini minimalne zarade.
Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu tako što je odbio tužbeni zahtev za isplatu navedenih naknada, zaključujući da je iznos spornih naknada sadržan u koeficijentu prema kome je tužiocu isplaćivana plata u skladu sa Zakonom o platama u državnim organima i javnim službama, zbog čega tužiocu ne pripada pravo pravo na naknadu troškova ishrane u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora.
Po oceni Vrhovnog suda neosnovano se revizijom ukazuje da se navedeni zaključak drugostepenog suda zasniva na pogrešnoj primeni materijalnog prava.
Članom 2. stav 2. Zakona o radu, propisano je da se njegove odredbe primenjuju i na zaposlene u državnim organima, organima teritorijalne autonomije i lokalne samouprave i javnim službama, ako zakonom nije drukčije određeno. S obzirom da je tuženi javna služba, to se na zarade i druga primanja zaposlenih kod tuženog primenjuje Zakon o platama u državnim organima i javnim službama (''Službeni glasnik RS'' br. 34/01, sa novelama).
Zakonom o platama u državnim organima i javnim službama („Službeni glasnik RS“ br. 34/01 ... 21/16 i dr.) članom 1, između ostalog propisano je da se ovim zakonom uređuje način utvrđivanja plata, dodataka, naknada i ostalih primanja zaposlenih u javnim službama koji se finansiraju iz budžeta Republike, Autonomne pokrajne i jedinice lokalne samouprave, a članom 4. stav 2. navedenog zakona, propisano je da koeficijent za obračun plate sadrži dodatak na ime naknade za ishranu u toku rada i regresa za korišćenje godišnjeg odmora.
Imajući u vidu utvrđeno činjenično stanje, a u kontekstu navedenih odredbi zakona, Vrhovni sud je ocenio da je tužiocu iznos naknade za ishranu u toku rada i regresa sadržan u koeficijentu prema kome je tužiocu isplaćivana plata, u skladu sa članom 4. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama, pa tužilac nema pravo na naknadu koju potražuje postavljenim tužbenim zahtevom, a kako je to pravilno zaključio i drugostepeni sud. Naime, činjenica da se iz koeficijenta osnovne plate za tužioca u isplatnim listama ne vidi koji procenat ili nominalni iznos predstavljaju navedene naknade, sama po sebi ne stvara osnov za njihovu isplatu, na način kako je to prvostepeni sud utvrdio, niti podrazumeva da deo tužiočevog koeficijenta pouzdano ne sadrži predmetne troškove.
Iz navedenih razloga, primenom člana 414. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća – sudija
Dobrila Strajina, s.r.
Za tačnost otpravka
Zamenik upravitelja pisarnice
Milanka Ranković
