Dopunskom presudom P2 48/21 od 18.09.2023. godine obavezan je tužilac da na ime svog doprinosa za izdržavanje maloletnog sina plaća mesečno iznos od 25.000,00 dinara u periodu od 1. do 5. u mesecu za tekući mesec uplatom navedenog iznosa na račun tužene kao majke deteta počev od podnošenja protivtužbe 19.07.2021. godine pa do dana presuđenja 10.08.2023. godine, odbijen deo protivtužbenog zahteva za izdržavanje za iznos od 25.000,00 dinara kao razlike između tražene visine izdržavanja od 50.000,00 dinara do dosuđenog iznosa za izdržavanje od 25.000,00 dinara i uređeni lični odnosi roditelja sa maloletnim detetom na taj način što se roditeljima zabranjuje da bez izričite pismene saglasnosti drugog roditelja dete izvode van granica Republike Srbije i odlučeno da svaka stranka snosi svoje troškove parničnog postupka.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž2 34/24 od 22.02.2024. godine stavom prvim izreke odbačena je žalba tužene izjavljena protiv stava četvrtog izreke presude od 10.08.2023. godine, stavom drugim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužioca i potvrđena dopunska presuda od 18.09.2023. godine u stavovima prvom i trećem, stavom trećim izreke odbijena je kao neosnovana žalba tužioca i potvrđeno rešenje Osnovnog suda u Mladenovcu P 48/21 od 05.10.2023. godine kojim je odbijen zahtev tužioca za ispravku dopunske presude i stavom četvrtim izreke odbijen kao neosnovan zahtev tužioca za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv stava drugog i trećeg izreke pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac – protivtuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka, i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu u smislu člana 408. i člana 410. u vezi člana 420. ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11 ... 10/23) i člana 202. Porodičnog zakona, a u vezi člana 92. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“ br. 10/23) i ocenio da revizija tužioca – protivtuženog u delu kojim se pobija stav drugi izreke dozvoljena ali da nije osnovana, a da u delu kojim se pobija stav treći izreke nije dozvoljena.

U provedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Navodi revizije da je drugostepeni sud propustio da oceni sve žalbene navode, čime se zapravo ukazuje na bitnu povredu odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1., u vezi člana 396. stav 1. ZPP koja je učinjena u postupku pred drugostpenim sudom neosnovani su jer je drugostepeni sud u svemu postupio u skladu sa ovlašćenjima iz člana 396. stav 2. ZPP pošto je prihvatio činjenično stanje utvrđeno prvostepenom presudom i primenu materijalnog prava.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju parnične stranke su u braku od 30.09.2018. godine u kom je ...2020. godine rođen sin VV. Ocenom nalaza i mišljenja Centra za socijalni rad u Beogradu, Odeljenje Zvezdara i Odeljenje Mladenovac te nalaza i mišljenja komisije tri sudska veštaka, neuropsihijatra i psihologa i komisije veštaka Kabineta za veštačenje Klinike za psihijatriju Kliničkog centra Vojvodina proizilazi je da je u interesu maloletnog deteta da starateljstvo nad njim vrši majka a da dete održava kontinuirane odnose sa ocem u skladu sa predloženim modelom viđanja deteta i oca. Takođe je prihvaćen sporazum roditelja o zabrani izvođenja deteta iz zemlje bez saglasnosti drugog roditelja jer je sporazum u interesu maloletnog deteta kako bi se sprečio strah i neizvesnost roditelja da dete neće biti vraćeno u zemlju nakon što ga je drugi roditelj izveo iz zemlje. Ceneći mogućnosti roditelja i potrebe maloletnog deteta, a imajući u vidu i minimalnu sumu izdržavanja koja se utvrđuje kroz naknadu za hranjenike otac je obavezan da doprinosi izdržavanju maloletnog deteta koje je povereno na samostalno vršenje roditeljskog prava majci i sa kojom živi iznos od 25.000,00 dinara mesečno. U toku trajanja parničnog postupka rešenjem od 11.03.2021. godine određena je privremena mera kojom je otac obavezan da doprinosi izdržavanju maloletnog deteta u iznosu od 13.000,00 dinara mesečno. Bračna zajednica stranaka prestala je 02.01.2021. godine kada je tužena sa detetom napustila bračnu zajednicu. Tužbu za razvod braka tužilac je podneo 24.02.2021. godine dok je tužena protivtužbeni zahtev podnela 19.07.2021. godine. Tužilac postupa po određenoj privremenoj meri od njenog donošenja.

Na osnovu ovako utvrđenog činjeničnog stanja pravilno su nižestepeni sudovi obavezali tužioca kao roditelja sa kojim dete ne živi da na ime izdržavanja maloletnog deteta plaća nesporan iznos od 25.000,00 dinara počev od podnošenja zahteva za izdržavanje od strane tužene majke kao roditelja kome je dete povereno na samostalno vršenje roditeljskog prava, protivtužbe 19.07.2021. godine.

Naime odredbom člana 272. stav 2. Porodičnog zakona propisano je da ako roditelji nisu zaključili sporazum o vršenju roditeljskog prava ili sud proceni da njihov sporazum nije u najboljem interesu deteta, odluku o poveravanju zajedničkog deteta jednom roditelju, o visini doprinosa za izdržavanje od strane drugog roditelja i o načinu održavanja ličnih odnosa sa detetom sa drugim roditeljem donosi sud iz koje odredbe proizilazi da je sastavni deo presude o vršenju roditeljskog prava i izdržavanje dece u smislu člana 78. istog zakona. Postupajući u skladu sa ovom obavezom, a kod činjenice da dete koje otac treba da izdržava ne živi sa njim od 02.01.2021. godine odnosno pre podnošenja tužbe pravilno su nižestepeni sudovi obavezali oca kao roditelja sa kojim dete ne živi i ne doprinosi izdržavanju deteta od ponošenja zahteva obzirom da je postupak u ovoj parnici započet podnošenjem tužbe za razvod braka u toku koje je podneta protivtužba za poveravanje dece, da je u pitanju bračni spor u kome su stranke supružnici i u kome se na osnovu člana 226. tog zakona odlučuje o vršenju roditeljskog prava (pored ostalog i o izdržavanju maloletne dece kao adhezionom postupku). Činjenica da je tužilac kao otac postupao po određenoj privremenoj meri može biti od značaja samo u postupku prinudnog izvršenja obaveze plaćanja doprinosa za izdržavanje deteta u kome tužilac kao izvršni dužnik može osporiti visinu nenaplaćenog novčanog potraživanja prigovorom protiv rešenja o izvršenju uz dostavljanje dokaza.

Stoga su pravilno postupili nižestepeni sudovi kada su obavezali tužioca kao oca da doprinosi izdržavanju maloletnog deteta u visini od 25.000,00 dinara od podnošenja zahteva za njegovo plaćanje, odnosno podnošenje protivtužbe pa su suprotni navodi revidenta neosnovani.

Odluka o troškovima doneta je pravilnom primenom odredbi člana 207. Porodičnog zakona.

Iz navedenih razloga na osnovu člana 414. stav 1 ZPP odlučeno je kao u stavu prvom izreke.

Ocenjujući dozvoljenost revizije tužioca – protivtuženog izjavljene protiv stava trećeg izreke pobijane presude na osnovu člana 410. stav 2., u vezi sa članom 420. ZPP Vrhovni sud je utvrdio da u ovom delu revizija nije dozvoljena.

Dozvoljenost revizije protiv rešenja drugostepenog suda regulisana je odredbom člana 420. ZPP tako da stranke mogu da izjave reviziju i protiv rešenja drugostepenog suda kojim se postupak pravnosnažno okončava (stav 1.). Imajući u vidu da je revizija tužioca – protivtuženog izjavljena protiv rešenja kojim je odbijeno ispravljanje prepisa prvostepene presude i kojim se postupak ne okončava pravnosnažno to revizija tužioca – protivtuženog izjavljena protiv ove vrste odluke nije dozvoljena primenom člana 410. stav 2. tačka 5., u vezi člana 420. ZPP zbog čega je na osnovu člana 413. ZPP odlučeno kao u stavu drugom izreke.

Predsednik veća – sudija

Dragana Marinković, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković