Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev2 785/2024
02.10.2024. godina
Beograd

U IME NARODA

Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Gordane Komnenić, predsednika veća, dr Ilije Zindovića i Marije Terzić, članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Srđan Konakov, advokat iz ..., protiv tuženog Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje – Direkcije Pokrajinskog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje iz Novog Sada, radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 2564/23 od 11.10.2023. godine, u sednici održanoj 02.10.2024. godine, doneo je

P R E S U D U

PREINAČUJE SE presuda Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 2564/23 od 11.10.2023. godine, tako što se žalba tuženog ODBIJA kao neosnovana i potvrđuje presuda Osnovnog suda u Bačkoj Palanci P1 35/22 od 11.04.2023. godine.

OBAVEZUJE SE tuženi da tužilji na ime troškova revizijskog postupka isplati 27.000,00 dinara u roku od 15 dana po prijemu prepisa presude.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Bačkoj Palanci P1 35/22 od 11.04.2023. godine obavezan je tuženi da tužilji na ime naknade troškova za dolazak na rad i odlazak sa rada u lokalu u Bačkoj Palanci za period od 06. avgusta 2017. godine do 06. avgusta 2020. godine isplati ukupno 87.505,53 dinara sa zateznom kamatom na pojedinačne mesečne iznose navedene u izreci prvostepene presude, od 15. u narednom mesecu za tekući mesec do isplate, kao i da joj naknadi troškove parničnog postupka od 89.976,00 dinara sa zateznom kamatom od dana izvršnosti presude do isplate.

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 2564/23 od 11.10.2023. godine preinačena je presuda Osnovnog suda u Bačkoj Palanci P1 35/22 od 11.04.2023. godine i odbijen tužbeni zahtev tužilje da se obaveže tuženi da joj na ime naknade troškova za dolazak na rad i odlazak sa rada u lokalu u Bačkoj Palanci za period od 06. avgusta 2017. godine do 06. avgusta 2020. godine isplati ukupno 87.505,53 dinara sa zateznom kamatom na pojedinačne mesečne iznose navedene u izreci prvostepene presude do 15. u narednom mesecu za tekući mesec do isplate. Preinačeno je rešenje o troškovima postupka tako što je odbijen zahtev tužilje za naknadu troškova prvostepenog postupka a obavezana je tužilja da tuženom naknadi troškove parničnog postupka od 22.524,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je izjavila blagovremenu reviziju, zbog pogrešne primene primene materijalnog prava.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu primenom odredaba člana 408. u vezi člana 403. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11... 10/23) i utvrdio da je revizija osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je zaposlena kod tuženog u Filijali u Bačkoj Palanci čije je sedište u ulici Žarka Zrenjanina broj 72. U spornom periodu, tužilja je stanovala u Bačkoj Palanci u ulici Žarka Zrenjanina broj .. . Udaljenost od adrese stanovanja tužilje do sedišta Filijale od tuženog u Bačkoj Palanci na kojoj je radila iznosi oko 300 metara (tačnije 280 metara). Tužilja je na rad u spornom periodu dolazila pešice, biciklom ili taksijem. Tuženi tužilji u spornom periodu nije isplaćivao naknadu troškova za dolazak na rad i odlazak sa rada za prevoz u lokalu u Bačkoj Palanci. Visina naknade troškova za dolazak na rad i odlazak sa rada za prevoz u lokalu za sporni period utvrđena je na osnovu obračuna tuženog u ukupnom iznosu od 87.505,53 dinara, kao i u pojedinačnim mesečnim iznosima. Kod tuženog su u spornom periodu bili u primeni Kolektivni ugovori iz marta 2016. godine i oktobra 2019. godine.

Pri ovako utvrđenom činjeničnom stanju, prvostepeni sud je pošao od odredbe člana 118. stav 1. tačka 1. Zakona o radu (kojim je propisano da zaposleni ima pravo na naknadu troškova u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu i to za dolazak na rad i odlazak sa rada u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju, ako poslodavac nije obezbedio sopstveni prevoz) i odredbe člana 38. Kolektivnog ugovora Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje iz 2016. godine (koji je bio u primeni u delu spornog perioda), kojim je predviđeno da zaposleni za dane u kojima je dolazio na rad ima pravo na naknadu troškova prevoza za dolazak i odlazak sa rada u javnom gradskom, prigradskom, međugradskom prevozu ako poslodavac nije obezbedio organizovani prevoz, zatim član 43. Kolektivnog ugovora tuženog od 08.10.2019. godine koji sadrži istu formulaciju kao i odredba člana 38. Kolektivnog ugovora iz 2016. godine, pa je ocenio da je tužbeni zahtev tužilje osnovan i isti usvojio.

Drugostepeni sud nije prihvatio ovakvu pravnu argumentaciju prvostepenog suda nalazeći da imajući u vidu sedište Filijale tuženog u Bačkoj Palanci (ulica Žarka Zrenjanina 72) i prebivalište tužilje u istoj ulici na broj .., s obzirom da je ta udaljenost 280 metara (što je utvrđeno izvodom iz aplikacije „Google maps“ a za čiji prelazak rastojanja je potrebno 3 minuta po razumnoj oceni, nije realno i objektivno da to uslovljava potrebu da se za njeno savladavanje koristi bilo kakav prevoz koji bi podrazumevao izvesne troškove u vezi sa tim, pa samim tim ni osnov koji bi uspostavio obavezu tuženog kao poslodavca da tužilji kao zaposlenoj te troškove naknadi u opredeljenoj visini. Preinačio je prvostepenu presudu i tužbeni zahtev odbio.

Po oceni Vrhovnog suda, ovakvo pravno stanovište drugostepenog suda nije pravilno.