.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Przz 16/2020
25.02.2021. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Katarine Manojlović Andrić, predsednika veća, Gordane Džakula, Miroljuba Tomića, Milunke Cvetković i Dragana Aćimovića, članova veća, sa savetnikom Ljiljanom Petrović, kao zapisničarem, odlučujući o zahtevu za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca Ptz 464/20 od 16.09.2020. godine, protiv presude Prekršajnog suda u Beogradu 68 Pr 15785/19 od 28.11.2019. godine i Prekršajnog apelacionog suda 11 Prž 4884/20 od 08.06.2020. godine, u predmetu prekršaja, u javnoj sednici veća održanoj dana 25.02.2021. godine, doneo je
P R E S U D U
Zahtev se USVAJA, UKIDAJU SE presuda Prekršajnog suda u Beogradu 68 Pr 15785/19 od 28.11.2019. godine i presuda Prekršajnog apelacionog suda 11 Prž 4884/20 od 08.06.2020. godine i predmet vraća Prekršajnom sudu u Beogradu na ponovno odlučivanje.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Prekršajnog suda u Beogradu 68 Pr 15785/19 od 28.11.2019. godine okrivljena AA, odgovorno lice u pravnom licu BB DOO sa sedištem u ..., ..., oglašeno je odgovornom što je dana 10.04.2019. godine u 16,06 časova u Beogradu, u ulici ... br. ... opština ... zatečeno motorno vozilo registarske oznake ... ...-..., parkirano na površini javne namene, kolovozu, na način da ometa korišćenje ulice te je usled propuštanja da nad vozačem vrši nadzor, odnosno kontrolu, omogućilo ometanje u korišćenju kolovoza što je suprotno odredbi člana 23. Odluke o komunalnom redu, čime je učinila prekršaj iz člana 64b stav 2. u vezi stava 1. tačka 15) Odluke o komunalnom redu, za šta je primenom navedenih zakonskih odredbi i odredbi čl. 5, 39-42. i 315. Zakona o prekršajima, osuđena na novčanu kaznu u iznosu od 5.000,00 dinara, pod pretnjom donošenja posebnog rešenja o načinu izvršenja neplaćene novčane kazne, a obavezana je i na snošenje troškova postupka u iznosu od 3.000,00 dinara, pod pretnjom prinudnog izvršenja. Postupajući po žalbi okrivljene, odgovornog lica u pravnom licu BB DOO sa sedištem u ..., ... apelacioni sud je presudom 11 Prž 4884/20 od 08.06.2020. godine odbio žalbu i potvrdio prvostepenu presudu.
Protiv presude Prekršajnog suda u Beogradu 68 Pr 15785/19 od 28.11.2019. godine i presude Prekršajnog apelacionog suda 11 Prž 4884/20 od 08.06.2020. godine Republički javni tužilac je podigao zahtev za zaštitu zakonitosti zbog bitne povrede odredaba prekršajnog postupka iz člana 264. stav 2. tačka 4) u vezi člana 6. stav 2. Zakona o prekršajima i povrede materijalnog prava iz člana 265. stav 1. tačka 1) Zakona o prekršajima. Navodi da je okrivljena u svojstvu odgovornog lica u pravnom licu pobijanom prvostepenom presudom oglašena odgovornom i osuđena zato što je motorno vozilo registarskih oznaka .... ...-... dana 10.04.2019. godine bilo nepropisno parkirano na površini javne namene, kolovozu, na način da ometa korišćenju ulice, te je usled propuštanja da nad vozačem vrši nadzor, odnosno kontrolu, omogućila ometanje u korišćenju kolovoza, što je suprotno članu 23. Odluke o komunalnom redu. Navodi da je do donošenja Odluke o izmenama i dopunama Odluke o komunalnom redu („Službeni list grada Beograda“ br. 50/18 od 26.06.2018. godine, koja je stupila na snagu 04.07.2018. godine), do tada važećom odredbom člana 23. stav 2. Odluke o komunalnom redu, bila propisana prekršajna odgovornost korisnika vozila (lica koje je zatečeno u izvršenju prekršaja) ili vlasnika vozila koji odgovara po principu objektivne odgovornosti (ukoliko lice koje je radnju izvršilo nije zatečeno u vršenju radnje). Međutim, navedenim izmenama izbrisan je deo člana 23. stav 2. navedene odredbe tako što je izbrisana odgovornost vlasnika vozila ukoliko lice koje je radnju učinilo nije zatečeno u vršenju radnje. Ističe da je potom Odluka o komunalnom redu još dva puta menjana, i to: Odlukom o izmenama i dopunama Odluke o komunalnom redu („Službeni list grada Beograda“ br. 92/18 od 11.10.2018. godine, koja je stupila na snagu 19.10.2018. godine) kojom je potpuno izbrisan stav 2. člana 23. Odluke i zatim Odlukom o izmenama i dopunama Odluke o komunalnom redu („Službeni list grada Beograda“ br. 118/18 od 21.12.2018. godine) kojom izmenom suštinski se ne menja odgovornost za učinjeni prekršaj. Imajući u vidu navedeno, smatra da je navedenim izmenama za predmetni prekršaj aboliran najpre vlasnik vozila a potom i lice koje je radnju izvršilo, te da su stoga pobijane presude nezakonite jer sudovi nisu primenili odredbu član 6. stav 2. Zakona o prekršajima po pitanju primene propisa koji je najblaži za učinioca. Ukazuje da je Prekršajni apelacioni sud presudom 15 Prž 6317/20 od 22.05.2020. godine na osnovu člana 250. stav 1. tačka 1) Zakona o prekršajima oslobodio odgovornosti izvesno okrivljeno pravno lice da je učinilo prekršaj 29.01.2019. godine iz člana 64b stav 1. tačka 15) Odluke o komunalnom redu, nalazeći da delo za koje se tereti po propisu nije prekršaj. Predlaže da Vrhovni kasacioni sud usvoji zahtev i pobijane presude ukine a spise vrati prvostepenom sudu na ponovni postupak i odluku.
Vrhovni kasacioni sud je obavestio o sednici veća Republičkog javnog tužioca, koji, iako uredno obavešten, nije pristupio.
Postupajući po podnetom zahtevu i ispitujući pobijanu presudu u smislu odredbe člana 287. Zakona o prekršajima (''Službeni glasnik RS'' 65/13, 13/16 i 98/16), Vrhovni kasacioni sud je našao da je zahtev osnovan.
Odredbom člana 6. stav 1. Zakona o prekršajima propisano je da se na učinioca prekršaja primenjuje zakon, odnosno propis koji je važio u vreme izvršenja prekršaja.
Odredbom člana 23. Odluke o komunalnom redu („Službeni list grada Beograda“ br. 10/11... 50/18) propisano je da je u cilju zaštite površina javne namene i površina u javnom korišćenju, između ostalog, zabranjeno ometanje korišćenja ulice ili drugog opštinskog puta zaustavljanjem, parkiranjem ili ostavljanjem vozila naročito na delu trotoara koji nije obeležen za parkiranje, odnosno na parkiralištu izvan granice obeleženih parking mesta; u pešačkoj zoni; trgu i pjaceti; zoni usporenog saobraćaja, osim na obeleženim mestima za parkiranje; pešačkom prelazu; biciklističkoj stazi; mestu na kome bi se onemogućio ili otežao pristup drugom vozilu radi parkiranja ili izlazak vozila sa parkirališta; kolskom ulazu, odnosno izlazu iz zgrade ili dvorišta i sl.
Iz spisa predmeta proizlazi da je Sekretarijat za poslove komunalne policije, Gradske uprave grada Beograda, licu AA odgovornom licu u pravnom licu BB DOO sa sedištem u ..., ... izdao prekršajni nalog zato što je dana 10.04.2019. godine uočeno predmetno motorno vozilo, vlasništvo pravnog lica BB DOO sa sedištem u ..., ..., nepropisno parkirano na ulici, odnosno kolovozu, te je usled propuštanja odgovornog lica u pravnom licu da nad vozačem vrši nadzor, odnosno kontrolu, omogućeno ometanje pešaka u korišćenju trotoara što je suprotno materijalnoj odredbi člana 23. stav 1. Odluke o komunalnom redu, čime je učinila prekršaj iz člana 64b stav 2. tačka 15) iste odluke, za koji se izriče novčana kazna u iznosu od 5.000,00 dinara. Okrivljena je preko branoca 27.05.2019. godine, a po prekšajnom nalogu od 01.05.2019. godine, prekršajnom sudu podnela zahtev za sudsko odlučivanje o izdatom prekršajnom nalogu, na osnovu čega je pokrenut i vođen prekršajni postupak protiv okrivljene u kome su donete pobijane presude. Sudovi su u pobijanim presudama naveli da je okrivljena oglašena odgovornom za propuštanje vršenja nadzora u vreme izvršenja prekršaja kao odgovorno lice vlasnika vozila - pravnog lica, nad vozačem koji je pogrešno parkirao vozilo.
Vrhovni kasacioni sud nalazi da se osnovano zahtevom za zaštitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca ukazuje na to da su pobijane presude obuhvaćene bitnom povredom odredaba prekršajnog postupka iz člana 264. stav 2. tačka 4) Zakona o prekršajima.
Ovo stoga što prvostepeni prekršajni sud u izreci pobijane prvostepene presude nije naveo propis odnosno odredbu na osnovu koje je okrivljena oglašena odgovarnom za prekršaj, dakle nije naveo osnov odgovornosti okrivljene. Naime, u izreci je navedeno da je predmetno vozilo bilo nepropisno parkirano suprotno odredbi člana 23. Odluke o komunalnom redu čime je okrivljena učinila prekršaj iz člana 64b stav 2. u vezi stava 1. tačka 15) iste odluke. Međutim, odredba člana 23. Odluke o komunalnom redu („Službeni list grada Beograda“ br. 10/11... 50/18) koja je važila u vreme izvršenja prekršaja, definiše radnju prekršaja bez navođenja lica koje za prekršaj odgovara, dok član 64b stav 1. tačka 15) iste odluke propisuje novčano kažnjavanje za prekršaj pravnog lica za postupanje suprotno odredbi člana 23. ove odluke. Dakle, navedenim odredbama nije propisana odgovornost za nepropisno parkiranje ni za lice koje je radnju izvršilo niti za pravno lice kao vlasnika vozila kao ni za odgovorno lice u pravnom licu odnosno nije propisano koje lice odgovara za prekršaj.
Imajući u vidu izloženo, Vrhovni kasacioni sud nalazi da u pobijanim presudama nije naveden osnov odgovornosti okrivljenog u smislu člana 6. stav 1. Zakona o prekršajima.
S obzirom na izloženo, Vrhovni kasacioni sud je našao da je podneti zahtev osnovan, pa je na osnovu člana 287. stav 4. Zakona o prekršajima, odlučio kao u dispozitivu, s tim što je u ponovnom postupku prvostepeni prekršajni sud dužan da postupi po odredbi člana 290. ovog zakona.
PRESUĐENO U VRHOVNOM KASACIONOM SUDU
dana 25.02.2021. godine, Przz 16/2020
Zapisničar Predsednik veća – sudija
Ljiljana Petrović,s.r. Katarina Manojlović Andrić,s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
