Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Dobrile Strajina i Marine Milanović, članova veća, u vanparničnom postupku predlagača AA iz ..., čiji je punomoćnik Dragoslav Vučenović, advokat iz ..., protiv protivnika predlagača Grada Beograda, koga zastupa Gradsko pravobranilaštvo Grada Beograda, radi određivanja naknade, odlučujući o reviziji protivnika predlagača izjavljenoj protiv rešenja Višeg suda u Beogradu Gž 18622/18 od 14.12.2018. godine, u sednici održanoj 30.01.2020. godine, doneo je

R E Š E NJ E

ODBIJA SE, kao neosnovana, revizija protivnika predlagača izjavljena protiv rešenja Višeg suda u Beogradu Gž 18622/18 od 14.12.2018. godine

O b r a z l o ž e nj e

Rešenjem Drugog osnovnog suda u Beogradu R1 183/15 od 27.06.2018. godine, stavom prvim izreke, određena je naknada za eksproprisano zemljište, katastarsku parcelu .. njiva prve klase u površini od 4694 m2, upisane u list nepokretnosti broj .. KO ..., čiji je vanknjižni vlasnik predlagač, a na osnovu presude Petog opštinskog suda u Beogradu P 1051/08 od 19.05.2008. godine, koja je postala pravnosnažna 12.06.2008. godine i overene izjave dva svedoka Ov I broj ../2015 od 19.03.2015. godine, koje je eksproprisano uz naknadu rešenjem Odeljenja za opštu upravu i imovinsko-pravne poslove Opštine Grocka broj ../2015 od 02.03.2015. godine, koje je postalo pravnosnažno 11.05.2015. godine i obavezan je protivnik predlagača da predlagaču isplati naknadu u ukupnom iznosu od 7.745.100,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 27.06.2018. godine, kao dana presuđenja. Stavom drugim izreke, obavezan je protivnik predlagača da predlagaču na ime troškova postupka plati 172.500,00 dinara.

Rešenjem Višeg suda u Beogradu Gž 18622/18 od 14.12.2018. godine, odbijena je, kao neosnovana, žalba protivnika predlagača i potvrđeno prvostepeno rešenje.

Protiv pravnosnažnog rešenja donetog u drugom stepenu protivnik predlagača je blagovremeno izjavio reviziju, zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijano rešenje u smislu člana 408. u vezi sa članom 420. Zakona o parničnom postupku-ZPP („Sl. glasnik RS, br. 72/11, 87/18), u vezi sa članom 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku i utvrdio da revizija protivnika predlagača nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka propisana članom 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, pravnosnažnim rešenjem Gradske opštine Grocka, Odeljenja za opštu upravu i imovinsko-pravne poslove Opštine Grocka broj ../2015 od 02.03.2015. godine, ispravljenim Zaključkom od 21.04.2015. godine, uz naknadu eksproprisano je zemljište u korist Grada Beograda, radi izgradnje postrojenja za upravljanje otpadom, sanacije i proširenja Deponije „Vinča“ i to katastarska parcela broj .., njiva prve klase, u površini od 4694 m2, upisana u list nepokretnosti broj .. KO ..., vlasništvo pok. BB. S obzirom da vanknjižni vlasnik navedene nepokretnosti, ovde predlagač, nije bio saglasan sa dostavljenom ponudom protivnika predlagača, odnosno da je cena koja je ponuđena po m2 niska, donet je Zaključak da se spisi dostave nadležnom sudu radi određivanja naknade za eksproprisanu nepokretnost. Iz nalaza i mišljenja sudskog veštaka geodetske struke utvrđeno je da tržišna vrednost zasnovana na komparativnom principu procene 1 m2 katastarske parcele broj .. iznosi 1.650,00 dinara po 1 m2, pa imajući u vidu površinu predmetne katastarske parcele od 00 h 46 a 44 m2, da tržišna vrednost predmetne katastarske parcele na dan veštačenja iznosi 7.745.100,00 dinara.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno su nižestepeni sudovi, saglasno članu 41, 42. i 61. Zakona o eksproprijaciji odredili naknadu za trajno izuzeto zemljište u utvrđenoj visini tržišne vrednosti.

Članom 41. stav 2. Zakona o eksproprijaciji, propisano je da se visina naknade u novcu za eksproprisanu nepokretnost određuje prema tržišnoj ceni, prema okolnostima u momentu zaključenja sporazuma o visini naknade, a ako sporazum nije postignu, prema okolnostima u vreme donošenja prvostepene odluke o naknadi. Članom 42. stav 1. istog zakona, propisano je da se naknada za eksproprisano poljoprivredno zemljište i građevinsko zemljište određuje u novcu prema tržišnoj ceni takvog zemljišta, ako zakonom nije drugačije propisano, dok je stavom 2. određeno da procenu tržišne cene iz stava 1. ovog člana vrši organ nadležan za određivanje poreza na prenos apsolutnih prava nepokretnosti.

Prema članu 136. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku, pored procene koju je dala Poreska uprava sud može da izvede i druge dokaze koje učesnici predlože i odredi veštačenje, ukoliko oceni da je od značaja za određivanje naknade.

Imajući u vidu utvrđeno činjenično stanje i napred citirane odredbe zakona, neosnovano se revizijom protivnika predlagača ukazuje da su nižestepeni sudovi prilikom odlučivanja o visini naknade pogrešno primenili materijalno pravo. Naime, organ nadležan za utvrđivanje poreza na prenos apsolutnih prava na nepokretnostima, saglasno članu 42. Zakona o eksproprijaciji vrši procenu tržišne cene za eksproprijaciju konkretne nepokretnosti, s tim da nije isključena mogućnost da se na okolnost visine tržišne cene odredi veštačenje ili izvedu drugi predloženi dokazi, budući da sud u tom postupku nije isključivo vezani procenom Poreske uprave. S obzirom da tržišna vrednost nepokretnosti utvrđena od strane Poreske uprave predstavlja najniži iznos naknade za eksproprisanu nepokretnost koju sud može da odredi, to i u situaciji kada se ne postigne sporazum o naknadi sud je jedino nadležan da u vanparničnom postupku odredi visinu naknade. Suprotno navodima revizije pravilno je određena visina naknade na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka, koje je zasnovano na komparativnom principu procene 1 m2 zemljišta namenjenog izgradnji postrojenja i dogradnji postojeće deponije u cilju obezbeđivanja prostora za odlaganje gradskog komunalnog otpada u visini tržišne vrednosti eksproprisane nepokretnosti, prema cenama u vreme donošenja odluke.

Kako se ni ostalima navodima revizije ne dovodi u sumnju pravilnost pobijanog rešenja, to je Vrhovni kasacioni sud na osnovu člana 414. stav 1. u vezi sa članom 420. ZPP odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Slađana Nakić Momirović, s.r.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić