U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Slađane Nakić Momirović, predsednika veća, Marine Milanović i Dobrile Strajina, članova veća, u parnici tužioca AA iz ..., čiji je punomoćnik Goran Došen, advokat iz ..., protiv tužene BB iz ..., čiji je punomoćnik Dejan Stepanović, advokat iz ..., radi isplate, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 849/17 od 04.10.2017. godine, u sednici održanoj 12.03.2020. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 849/17 od 04.10.2017. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P 2698/15 od 24.05.2016. godine, u prvom stavu izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se tužena obaveže da mu, na ime učestvovanja u izgradnji stambenog objekta u ..., u ulici ... broj .., isplati iznos od 4.941.765,20 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom počev od 09.06.2009. godine do isplate, kao neosnovan. U drugom stavu izreke, obavezan je tužilac da tuženoj naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 1.060.250,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 849/17 od 04.10.2017. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužioca i potvrđena prvostepena presuda.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom člana 408. Zakona o parničnom postupku, pa je našao da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Takođe nisu učinjene ni druge bitne povrede odredaba parničnog postupka na koje se revizijom ukazuje.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, stranke, i to tužilac kao vlasnik i zastupnik preduzeća „... produkt“ i izvođač radova, a tužena kao investitor, zaključile su usmeni ugovor o izgradnji i adaptaciji tavanskog prostora sa dogradnjom dvorišnog krila zgrade koja se nalazi u ulici ... broj .. u ... . Nadležni organ opštine na kojoj se objekat nalazi izdao je odobrenje odnosno dozvolu za gradnju i to za izvođenje radova na adaptaciji tavanskog prostora sa dogradnjom dvorišnog krila zgrade radi formiranja stana broj .. po strukturi trosobnog ukupne površine 129,67 kvadratnih metara prema postojećoj investiciono-tehničkoj dokumentaciji. Tužilac je ugovor zaključio kao vlasnik i zastupnik preduzeća „... produkt“ i to kao izvođač radova, a tužena je ugovor zaključila kao investitor. Između stranaka nikada nije bio sačinjen pismeni ugovor o građenju, a nije napravljen ni ponuđački predračun radova. Na gradilištu nije vođena zakonom predviđena obavezna građevinska dokumentacija. U toku izvođenja radova tužilac i tužena su pregovarali o tome da postanu suinvestitori na ovom objektu, ali do zaključenja takvog ugovora nikada nije došlo. Sačinjeno je više nacrta međusobnih ugovora, kao što su ugovor o građenju i ugovor o zajedničkom investiranju u adaptaciju tavana u stambeni prostor, ali nisu potpisani, te se svode na predloge za zaključenje ugovora. Zbog toga je tužilac prekinuo izvođenje radova, pa je tužena angažovala stručno lice koje je utvrdilo do kog stepena su radovi izvedeni i to lice je formiralo profesionalnu građevinsku knjigu sa skicama. Tužilac nikada nije osporavao opisane količine u knjizi, već je samo dodao ono što je smatrao da je izostavljeno. Nakon toga, adaptaciju je završio drugi izvođač radova. Grubi radovi koje je tužiočeva firma izvršila su radovi na dve terase na četvrtom spratu i u potkrovlju – grubi građevinski radovi sa projektnom dokumentacijom i usaglašenim izmenama. Završne radove u potkrovlju je izveo drugi izvođač. Vrednost izvedenih radova (koja iznosi preko 37.000 DEM) je jednaka sredstvima koje je tužena tužiocu isplatila za obavljene grube građevinske radove na objektu i visina ovih iznosa nije sporna, tako da je tužiočeva firma koja je izvela grube građevinske radove, za te radove i isplaćena u celosti. Tužiočeva firma „... produkt“ i dalje postoji.

Kod tako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilan je zaključak nižestepenih sudova da je tužbeni zahtev neosnovan.

Odredbom člana 630. stav 2. Zakona o obligacionom odnosima, propisano je da ugovor o građenju mora biti zaključen u pismenoj formi.

Pravilno zaključuju sudovi da tužilac nema aktivnu legitimaciju za podnošenje tužbe, pošto je dogovor o adaptaciji i dogradnji spornog objekta postignut između tužioca kao zastupnika firme „... produkt“, koja je izvodila radove i tužene, koja je te radove investirala. U ovom poslu tužilac nikada nije istupao kao fizičko lice, već je njegovo preduzeće „... produkt“ izvelo grube građevinske radove na spornom objektu u skladu sa projektnom dokumentacijom, nakon čega je gradilište napušteno, a završne radove je izveo drugi izvođač.

Takođe, između parničnih stranaka nikada nije zaključen nikakav pravni posao, odnosno ugovor druge vrste i tužilac i tužena nisu bili u međusobnom pravnom odnosu. Sačinjeno je više nacrta međusobnih ugovora koji nisu potpisani, kao što su ugovor o građenju i ugovor o zajedničkom investiranju u adaptaciju tavana u stambeni prostor, ali isti ne proizvode pravno dejstvo, jer do potpisivanja tih nacrta i realizacije ugovora, u smislu zajedničke saradnje između tužene i tužioca kao fizičkog lica radi predmetne izgradnje, nikada nije došlo, te tužilac i tužena nikada nisu ni postali suinvestitori u adaptaciji i dogradnji spornog objekta, odnosno nisu ni zaključili niti realizovali ugovor o zajedničkoj izgradnji istog.

Pravilno zaključuju nižestepeni sudovi da između tužioca i tužene nije bilo ni zaključenog ugovora o ortakluku, inače regulisanog odredbama paragrafa 723. do 758. Srpskog građanskog zakonika, koji se kao pravna pravila primenjuju, na osnovu člana 4. Zakona o nevažnosti pravnih propisa donetih pre 06. aprila 1941. godine i za vreme neprijateljske okupacije, a za koji ugovor nije ni predviđena pismena forma, i tome daju razloge koje je prihvatio i ovaj sud.

Kako je drugostepeni sud za svoju odluku dao jasne i potpune razloge, koje Vrhovni kasacioni sud u svemu prihvata kao pravilne, suprotni navodi revizije koji predstavljaju ponavljanje navoda isticanih u žalbi na prvostepenu odluku nisu osnovani.

Na osnovu člana 414. Zakona o parničnom postupku, doneta je odluka kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Slađana Nakić Momirović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić