Apelacioni sud u Beogradu je, presudom Gž 6827/20 od 30.09.2021. godine, stavom prvim izreke, potvrdio presudu Višeg suda u Beogradu P 4745/2019 od 01.07.2020. godine, a žalbu tužilaca izjavljenu protiv stava prvog i četvrtog izreke i žalbu tuženih izjavljenu protiv stava drugog, trećeg i četvrtog izreke, odbio kao neosnovane. Stavom drugim izreke, odbačena je žalba tužilaca izjavljena protiv stava trećeg izreke presude Višeg suda u Beogradu P 4745/19 od 01.07.2020. godine, kao nedozvoljena. Stavom trećim izreke, odbijen je zahtev tužilaca za naknadu troškova drugostepenog postupka.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi GG je izjavio blagovremenu reviziju protiv dela pobijane presude kojom je prvostepena presuda potvrđena u stavovima drugom, trećem i četvrtom izreke, zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Tužioci su dostavili odgovor na reviziju tuženog GG.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pravnosnažnu presudu, u pobijanom delu, na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'', br. 72/11 ... 18/20) i utvrdio da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a revizijom se ne ukazuje na druge bitne povrede propisane odredbom člana 407. stav 1. tačke 2. i 3. istog Zakona.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužioci su vlasnici prethodno postojećeg stambenog objekta u Beogradu, u Ul. ... br. .., izgrađenog na k.p. br. .. KO ..., sa obimom udela i to: tužilac VV od 1/2, a tužioci BB i AA sa obimom udela od po 1/4. Ugovor o suinvestiranju i zajedničkoj izgradnji od 01.09.2007. godine, overen pred Drugim opštinskim sudom u Beogradu, pod br. Ov ../07, DD, ĐĐ i VV, su, u svojstvu investitora, zaključili sa GG, kao suinvestitorom i izvođačem radova, a predmet tog ugovora je uređenje međusobnih odnosa investitora i suinvestitora povodom adaptacije, proširivanja i nadgradnje postojeće stambene zgrade na k.p. br. .. starog premera, odnosno k.p. .. novog premera. Investitori su uložili svoje pravo svojine na kući kućni br. .. i kući kućni br. .. u Ul. ..., na navedenim parcelama, kao i svoje pravo korišćenja istih, a radi ostvarivanja prava na naknadu u vidu vlasništva na delu adaptiranog, proširenog i nadzidanog novoizgrađenog objekta, dok se suinvestitor obavezao da organizuje i pripremi izvođenje gradnje na adaptaciji, nadziđivanju i proširivanju novog objekta, radi sticanja prava svojine na delovima novosagrađenog objekta, prema uslovima iz tog ugovora i urbanističko-tehničkim uslovima, odnosno aktu izdatom od strane nadležnog organa. Ugovorom je predviđeno da investitorima pripadaju u svojinu konkretni stanovi. Rešenjem o odobrenju za izgradnju Gradske opštine ... br. ../08 od 14.05.2009. godine, investitorima DD, ĐĐ i VV, je odobreno da mogu da dograde, nadzidaju i rekonstruišu stambeni objekat u Ul. ..., na građevinskoj parceli koja je nastala od k.p.br. .. starog premera, odnosno .. novog premera KO ... . Na osnovu izjave overene pred Drugim opštinskim sudom u Beogradu pod Ov br. ../08 od 16.06.2008. godine, DD, VV i ĐĐ, kao investitori, su se saglasili da svoje međusobne vlasničke odnose regulišu tako da je VV investitor, vlasnik i nosilac odobrenja za rekonstrukciju i izgradnju dva stana, ulaz levo i desno na nivou prizemlja ... br. .., stan br. .., površine 39,91 m2 i stan br. .. površine 50,77 m2, a ĐĐ, na ulazu br. .., Ulice ... br. .. u nivou suterena, ulaz desno, stan br. .., površine 44,60 m2, na osnovi sprata isti ulaz, stan br. .., površine 50,77 m2. Sporazumom o konačnoj deobi stambenih jedinica u novoizgrađenom bespravnom objektu u Ul. ..., koji je overen pred Prvim osnovnim sudom u Beogradu Ov br. ../2012 od 20.02.2012. godine, ugovorne strane DD, ĐĐ, VV i GG, su se saglasile da izvođaču radova i investitoru GG ostavljaju novi rok za izvršenje svojih obaveza predviđenih osnovnim ugovorom i pripadajućim aneksima, te da iste predmetne stanove i celokupni stambeni objekat izgradi po sistemu ''ključ u ruke'' najkasnije do 01.09.2012. godine, a u slučaju da izvođač i investitor GG ne ispuni sve ugovorene obaveze u tom roku, ugovorne strane su saglasne da se pokrene sudski postupak pred nadležnim sudom za raskid osnovnih ugovora, kao i svih pripadajućih aneksa i tog Sporazuma. Navedeni Sporazum nije potpisala ĐĐ, koja je tokom ove parnice preminula, a njeni pravni sledbenici su tužioci AA i BB. Tuženi GG tužiocima nije predao izgrađene stanove u novoizgrađenom objektu.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno su nižestepeni sudovi zaključili da je Sporazum o konačnoj deobi stambenih jedinica u novoizgrađeno bespravnom objektu u Beogradu u Ul. ... br. .., overen pred Prvim osnovnim sudom u Beogradu 20.02.2012. godine pod br. Ov ../2012, ništav, jer u njegovom zaključenju nije učestvovala ĐĐ, kao jedan od vlasnika i investitora novoizgrađene stambene zgrade u Beogradu u Ul. ... br. .., pa su pravilno obavezani tuženi da tužiocima predaju u posed stanove koji su za njih izgrađeni u novoizgrađenom objektu u Beogradu u Ul. ... br. .. .

Odredbom člana 15. stav 4. Zakona o osnovama svojinsko-pravnih odnosa, propisano je da za preduzimanje poslova koji prelaze okvir redovnog upravljanja (otuđenje cele stvari, promena namene stvari, izdavanje cele stvari u zakup, zasnivanje hipoteke na celoj stvari, zasnivanje stvarne službenosti, veće popravke i slično), potrebna je saglasnost svih suvlasnika.

Ugovor o građenju propisan je odredbama člana 630.-647. Zakona o obligacionim odnosima, tako što je to ugovor o delu kojim se izvođač obavezuje da prema određenom projektu sagradi u ugovorenom roku određenu građevinu na određenom zemljištu ili da na takvom zemljištu, odnosno na već postojećem objektu, izvrši kakve druge građevinske radove, a naručilac se obavezuje da mu za to isplati određenu cenu (član 630. stav 1.).

Na osnovu odredbe člana 607. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima, poslenik je dužan da izvrši delo kako je ugovoreno i po pravilima posla. Poslenik je dužan predati naručiocu izgrađenu ili opravljenu stvar, na osnovu odredbe člana 613. stav 1. istog zakona.

Ugovor koji je protivan prinudnim propisima, javnom poretku ili dobrim običajima je ništav ako cilj povređenog pravila ne upućuje na neku drugu sankciju ili zakon u određenim slučajevima ne propisuje što drugo, na osnovu odredbe člana 103. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima.

U konkretnom slučaju, Sporazum od 20.02.2012. godine nije potpisala ĐĐ, pravni prethodnik tužilaca AA i BB, a pošto je predmet tog Sporazuma preduzimanje poslova koji prelaze okvir redovnog upravljanja suvlasničkom nepokretnošću, sledi da je on ništav, jer je suprotan odredbi člana 15. stav 4. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, kako su pravilno zaključili nižestepeni sudovi. Pošto je tuženi GG, na osnovu ugovora o suinvestiranju i zajedničkoj izgradnji overenim pred Drugim opštinskim sudom u Beogradu 03.09.2007. godine pod br. Ov ../07, izgradio tužiocima stanove u stambenoj zgradi u Beogradu, u Ul. ... br. .., sledi da je dužan da im te stanove preda, pa je tužbeni zahtev tužilaca za ispunjenje te obaveze tuženih osnovan, u smislu odredbe člana 262.stav 1. Zakona o obligacionim odnosima, kojom je propisano da je poverilac u obaveznom odnosu ovlašćen da od dužnika zahteva ispunjenje obaveze, a dužnik je dužan ispuniti je savesno u svemu kako ona glasi.

Navodima revizije revidenta o tome da se predmetni Sporazum isključivo odnosi na podnete zahteve za legalizaciju – pozakonjenje i da može da se smatra potvrdom podnetih zahteva, sa svojinskim pravima investitorima koji su ih podneli, ne dovodi se u sumnju pravilnost zaključka nižestepenih sudova o ništavosti tog pravnog posla. Predmet Sporazuma je raspolaganje suvlasnika njihovom suvlasničkom nepokretnošću, pa je za punovažnost tog pravnog posla neophodno da u njemu učestvuju svi suvlasnici, što ovde nije slučaj, jer jedan od suvlasnika (ĐĐ), Sporazum nije potpisala.

Neosnovani su navodi revizije revidenta da tužioci nisu ispunili svoje ugovorne obaveze i da zbog toga on nije dužan da im preda izgrađene stanove. Suprotno tim navodima revizije revidenta, obaveza tužilaca na osnovu ugovora o suinvestiranju i zajedničkoj izgradnji od 03.09.2007. godine, bila je da stambenu zgradu i parcelu na kojoj se nalazi predaju suinvestitoru (tuženom GG), ispražnjenu od lica i stvari odmah po dobijanju odobrenja za gradnju novog stambenog objekta. Tu obavezu su oni ispunili na način ugovoren u odredbi člana 3.navedenog ugovora kojim su investitori uložili svoje pravo svojine na kući kućni br. .. i kući kućni br. .. u Ul. ..., kao i svoje pravo korišćenja k.p. br. .., upisane u ZKUL .. KO ... i k.p. br. .. starog premera, upisane u ZKUL .. KO ..., a radi ostvarivanja prava na naknadu u vidu vlasništva na delu adaptiranog, proširenog i nadzidanog objekta, tako što su se iz svog objekta isleli i predali ga revidentu, dok on nije ispunio svoju ugovornu obavezu da im preda izgrađene stanove pa tužioci osnovano traže obavezivanje tuženog na tu činidbu. Zbog toga su neosnovani navodi revizije revidenta o pogrešnoj primeni materijalnog prava.

Pravilna je i odluka o troškovima parničnog postupka jer je doneta pravilnom primenom odredbe člana 153. stav 2. Zakona o parničnom postupku, imajući u vidu njegov ishod.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je odluku kao u izreci doneo primenom odredbe člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća – sudija

Dobrila Strajina,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić