.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI SUD
Rev 2395/2023
12.03.2025. godina
Beograd
Vrhovni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Radoslave Mađarov, Dragane Boljević, Jasmine Simović i Irene Vuković, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA iz ..., čiji su punomoćnici Blaža Menković i Nenad Menković, advokati iz ..., protiv tužene Opštine Crna Trava, koju zastupa Opštinsko pravobranilaštvo Vlasotince, radi naknade za oduzeto zemljište, odlučujući o reviziji tužene izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž 1875/22 od 25.08.2022. godine, u sednici održanoj 12.03.2025. godine, doneo je
R E Š E NJ E
NE DOZVOLJAVA SE odlučivanje o posebnoj reviziji tužene izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž 1875/22 od 25.08.2022. godine.
ODBACUJE SE kao nedozvoljena revizija tužene izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Nišu Gž 1875/22 od 25.08.2022. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Leskovcu, Sudska jedinica u Vlasotincu P 3009/20 od 26.01.2022. godine, usvojen je tužbeni zahtev za utvrđenje da je tužena Opština Crna Trava izvršila zauzeće na delu nepokretnosti u svojini tužioca kp br. .. upisanoj u ln .. KO ..., u ukupnoj površini od 63m2, u merama i granicama bliže navedenim u stavu prvom izreke, pa se utvrđuje da je tužena Opština Crna Trava po osnovu faktičke eksproprijacije sticalac prava svojine na delu navedene parcele u površini od 63m2 i ovlašćuje tužena da kod SKN Crna Trava izvrši upis prava svojine na svoje ime i brisanje tužioca sa pravom svojine iz ln br. .. KO ... za površinu zauzetog dela (stav jedan i dva izreke); obavezuje tužena da tužiocu na ime naknade za zauzeti deo navedene parcele u površini od 63m2 isplati iznos od 29.610,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od dana presuđenja 26.01.2022. godine do isplate (stav tri) i da tužiocu na ime naknade troškova postupka isplati iznos od 91.284,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na iznos od 86.300,00 dinara od dana izvršnosti presude do isplate (stav četvrti izreke).
Presudom Apelacionog suda u Nišu Gž 1875/22 od 25.08.2022. godine, odbijena je kao neosnovana žalba tužene i potvrđena navedena prvostepena presuda.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužena je blagovremeno izjavila reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava i predložila da se o reviziji odluči primenom člana 404. Zakona o parničnom postupku, radi ujednačavanja sudske prakse.
Primenom člana 404. stav 1. Zakona o parničnom postupku posebna revizija se može izjaviti zbog pogrešne primene materijalnog prava i protiv drugostepene presude koja se ne bi mogla pobijati revizijom, ako je po oceni Vrhovnog suda potrebno razmotriti pravna pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse, kao i kada je potrebno novo tumačenje prava. Prema stavu 2. istog člana, ispunjenost uslova za izuzetnu dozvoljenost revizije Vrhovni sud ceni u veću od pet sudija.
Iz navedenog proizilazi da su zakonom izričito propisani dodatni, posebni uslovi pod kojima revizijski sud može izuzetno dozvoliti reviziju i odlučiti o ovom pravnom leku i onda kada revizija nije dozvoljena na osnovu člana 403. ZPP. Dakle, isticanje pogrešne primene materijalnog prava predstavlja zakonski razlog za izjavljivanje posebne revizije isključivo ukoliko zbog pogrešne primene materijalnog prava u ddrugostepenoj odluci postoji potreba da se razmotre pravna pitanja od opšteg interesa ili u interesu ravnopravnosti građana, radi ujednačavanja sudske prakse ili novog tumačenja prava.
Prema oceni Vrhovnog suda, u ovoj pravnoj stvari za izuzetnu dozvoljenost posebne revizije tužene, nisu ispunjeni zakonski uslovi iz odredbe člana 404. stav 1. ZPP.
U konkretnom slučaju, pravnosnažno je odlučeno o pravu i isplati naknade za deo parcele tužioca koji je postao dobro u javnoj svojini tužene opštine, bez sprovedenog postupka eksproprijacije i davanja odgovarajuće naknade za zemljište čijeg je korišćenja i vlasništva tužilac trajno lišen izgradnjom asfaltiranog puta. U činjenično-pravnoj situaciji da je tužilac nosilac prava svojine kp .. od 108m2 poljoprivrednog zemljišta, da je sa južne strane ove parcele postojao zemljani put, a da je asfaltiranjem deo trase puta izmenjen, te izgrađenim asfaltiranim putem zahvaćeno 63m2 parcele tužioca, nakon što je tužilac vlasnikom parcele postao u 2017. godinu, pobijanom presudom nije odstupljeno od sudske prakse.
Pravno pitanje novčane naknade vlasniku nepokretnosti lišenog prava svojine u javnom intersu, bez sprovedenog zakonom propisanog postupka, kao i pitanje načina ostvarivanja pravne zaštite, razrešena su u sudskoj praksi. U konkretnom slučaju nije ispunjen zakonski uslov koji se odnosi na potrebu ujednačavanja sudske prakse, jer je drugostepena odluka doneta u skladu sa sudskom praksom izraženom kroz odluke Vrhovnog suda, u kojima je odlučivano o zahtevima tužilaca u situaciji kada su izgradnjom puta kao javnog dobra vlasnici trajno lišeni prava svojine na određenoj površini parcele.
Kod činjenice o izmenjenoj trasi asfaltiranog izgrađenog puta u odnosu na nekadašnji zemljani put, uporedne ne mogu biti odluke na koje se revident poziva. Činjenična situacija asfaltiranja trase postojećeg zemljanog puta nije istovetna činjeničnoj situaciji kakva postoji u ovom postupku, kao opredeljujućoj za zaključak o postojanju povrede prava na imovinu. U obrazloženjima presuda nižestepenih sudova izneti su pravni razlozi na kojima su zasnovane u odgovarajućoj primeni materijalnog prava, tako da ne postoji ni potreba za novim tumačenjem prava. Iz navoda revizije ne proizilazi da postoji potreba za razmatranjem pravnih pitanja od opšteg interesa, odnosno pravnih pitanja u interesu ravnopravnosti građana. Navodi revizije koji se odnose na utvrđeno činjenično stanje, ne mogu se uzeti u razmatranje kod ispitivanja uslova za izuzetnu dozvoljenost revizije jer to nisu razlozi ni za redvonu reviziju prema članu 407. ZPP, a ni za posebnu reviziju čija je dozvoljenost uslovljena ispunjenjem uslova izričito propisanih u članu 401. stav 1. ZPP.
Iz izntetih razloga, Vrhovni sud je odlučio kao u stavu prvom izreke, na osnovu člana 404. stav 2. ZPP.
Ispitujući dozvoljenost revizije u smislu člana 410. stav 2. tačka 5. ZPP, Vrhovni sud je našao da revizija nije dozvoljena.
Prema članu 403. stav 3. Zakona o parničnom postupku, revizija nije dozvoljena u imovinsko-pravnim sporovima, ako vrednost predmeta spora pobijanog dela ne prelazi dinarsku protivvrednost od 40.000 evra po srednjem kursu NBS na dan podnošenja tužbe.
Tužba je podneta 14.05.2020. godine. Vrednost predmeta spora iznosi 29.610,00 dinara.
Imajući u vidu da se u konkretnom slučaju radi o imovinsko-pravnom sporu u kome vrednost predmeta spora ne prelazi merodavnu vrednost za dozvoljenost revizije, Vrhovni sud je našao da revizija tužene nije dozvoljena primenom člana 403. stav 3. ZPP.
Iz navedenog razloga, na osnovu člana 413. ZPP, odlučeno je kao u stavu drugom izreke ovog rešenja.
Predsednik veća – sudija
Jelica Bojanić Kerkez, s.r.
Za tačnost otpravka
Zamenik upravitelja pisarnice
Milanka Ranković
