U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Ljubice Milutinović, predsednika veća, Biljane Dragojević i Marine Govedarice, članova veća, u parnici tužilje mal. N.M. iz R., čiji je zakonski zastupnik majka T.M. iz R., koju zastupa T.B., advokat iz R., protiv tuženog Z.M. iz R., čiji je punomoćnik V.S., advokat iz K., radi izmene odluke o visini izdržavanja, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 392/15 od 01.10.2015. godine, u sednici održanoj 19.04.2016. godine, doneo je

P R E S U D U

PREINAČUJU SE presuda Osnovnog suda u Aranđelovcu - Sudska jedinica u Topoli P2 224/2014 od 19.05.2015. godine i presuda Apelacionog suda u Kragujevcu Gž2 392/15 od 01.10.2015. godine tako što SE USVAJA tužbeni zahtev i OBAVEZUJE tuženi Z.M. iz R. da na ime doprinosa za izdržavanje svoje mal. kćerke N.M. iz R. plaća mesečno 20% od mesečne zarade koju ostvaruje u PD C. ED E. iz K., zakonskoj zastupnici mal. N.M. njenoj majci T.M.iz R., počev od 07.08.2014. godine pa ubuduće dok za to budu postojali zakonski uslovi.

Ovom presudom menja se presuda Opštinskog suda u Topoli P2 8/09 od 28.07.2009. godine i Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 2477/2010 od 18.05.2010. godine, u delu u kome je određena visina doprinosa tuženog za izdržavanje tužilje mal. Natalije Maksimović.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Aranđelovcu - Sudska jedinica u Topoli P2 224/2014 od 19.05.2015. godine, stavom prvim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da se tuženi obaveže da joj na ime dela svog doprinosa za izdržavanje plaća mesečno 20% od mesečne zarade koju ostvaruje kao zaposleni u PD C. ED E. u K., te da mu se navedeni iznos odbija prilikom isplate zarade i uplaćuje zakonskom zastupniku mal. tužilje na račun kod Vojvođanske banke počev od 07.08.2014. godine pa ubuduće dok za to budu postojali zakonski uslovi, te da se izmeni presuda Opštinskog suda u Topoli P2 8/09 od 28.07.2009. godine i Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 2477/2010 od 18.05.2010. godine u delu u kome je određena visina obaveze doprinosa za izdržavanje tužilje mal. N.M.. Stavom drugim izreke odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove postupka.

Apelacioni suda u Kragujevcu je presudom Gž2 392/15 od 01.10.2015. godine odbio kao neosnovanu žalbu tužilje i potvrdio prvostepenu presudu.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilja je blagovremeno izjavila reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu na osnovu člana 408. ZPP („Službeni glasnik RS“, broj 72/11), Vrhovni kasacioni sud je utvrdio da je revizija osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, presudom Opštinskog suda u Topoli P2 8/09 od 28.07.2009. godine i dopunskom presudom istog suda od 10.12.2009. godine, koja je preinačena presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 2477/10 od 18.05.2010. godine, obavezan je tuženi da na ime svog dela doprinosa za izdržavanje svoje kćerke mal. N.M. plaća mesečno 15% od svoje mesečne zarade. Tužilja je, preko zakonske zastupnice, podnela tužbu radi izmene odluke o visini izdržavanja, navodeći da su se od donošenja ove presude izmenile okolnosti, s obzirom da su se njene potrebe povećale, jer je učenica šestog razreda osnovne škole i svakodnevno joj je potreban novac za doručak, udžbenike, odeću, obuću, ekskurzije i drugo. Mal. N. živi u domaćinstvu sa majkom T. u iznajmljenom stanu u R. i plaćaju zakupninu od 60 evra mesečno. Zakonska zastupnica tužilje je zaposlena u Demokratskoj stranci i u periodu septembar-decembar 2014. godine, januar i februar 2015. godine ostvarila je pravo na mesečnu zaradu u iznosu od 24.228,00 dinara. Od februara 2015. godine zakonska zastupnica ne prima zaradu, ali u toku 2013. godine tri puta je dobila neku vrstu pomoći u ukupnom iznosu od 50.000,00 dinara. Mal. tužilja sada ima 12 godina i njene potrebe na mesečnom nivou iznose 15.500,00 dinara. Tuženi je stambeno obezbeđen, zasnovao je novu bračnu zajednicu sa suprugom koja nije zaposlena, ali je zdrava i radno sposobna, zaposlen je na neodređeno vreme i njegova primanja su od donošenja prethodne presude povećana. Utvrđeno je da je zarada tuženog u decembru 2014. godine iznosila 102.194,05 dinara, u januaru 2015. je iznosila je 101.536,98 dinara i u februaru 2015. godine 93.178,53 dinara. Ima i zakonsku obavezu izdržavanja prema starijoj kćerki B. u iznosu od 20% od zarade koju ostvaruje.

Na utvrđeno činjenično stanje, nižestepeni sudovi su pogrešno primenili materijalno pravo kada su odbili tužbeni zahtev za izmenu i povećanje ranije dosuđenog iznosa izdržavanja.

Po shvatanju ovog suda, ispunjeni su uslovi predviđeni članom 164. Porodičnog zakona („Službeni glasnik RS“, br 18/05) za izmenu odluke o visini izdržavanja tužilje, s obzirom da su se od od donošenja prethodne odluke promenile okolnosti i na strani tužilje mal. N. kao izdržavanog lica i na strani tuženog kao obveznika izdržavanja. Naime, u vreme donošenja prethodne odluke tužilja imala je sedam godina i tek je kretala u školu, a njene potrebe na mesečnom nivou su iznosile 10.000,00 dinara. Sada njene potrebe iznose 15.500,00 dinara i obuhvataju troškove za kupovinu udžbenika, svezaka, ekskurzije, doručka, odeće i obuće, kao i troškove vezane za vanškolske aktivnosti, s obzirom da trenira košarku. Tuženi je u vreme donošenja prethodne presude iz 2009. godine imao primanja od 50.000,00 dinara, a sada su mu primanja prema izveštaju ED Š. udvostručena.

Imajući navedeno u vidu, ispunjeni su uslovi da se poveća izdržavanje mal. N. u traženom iznosu od 20%, s obzirom na povećane potrebe za njeno izdržavanje, kao i povećanje prihoda na strani davaoca izdržavanja. Ovim iznosom, kao i iznosom koji će zakonska zastupnica izdvajati za izdržavanje tužilje (pri čemu se u doprinos zakonske zastupnice uračunava i svakodnevna briga i staranje u podizanju mal. deteta), potrebe tužilje će na adekvatan način biti zadovoljene, s obzirom na uzrast i sredinu u kojoj živi, a plaćanjem dosuđenog iznosa, tuženi neće ugroziti svoju egzistenciju, kao ni egzistenciju punoletne kćerke B. prema kojoj takođe ima obavezu izdržavanja.

Novčano izražene potrebe tužilje kao poverioca izdržavanja utvrđene su prema njenom uzrastu, zdravstvenom stanju i obrazovnim i razvojnim potrebama. Prilikom donošenja odluke ovaj sud je kao jedan od kriterijuma za određivanje izdržavanja uzeo u obzir i minimalnu sumu izdržavanja koju propisuje ministarstvo nadležno za porodičnu zaštitu, a koja je po poslednjim podacima iznosila 23.314,00 dinara. Visina utvrđenih potreba tužilje na mesečnom nivou opredeljena je na iznos od oko 15.500,00 dinara i obuhvata osnovne troškove za njenu ishranu, školske i vanškolske aktivnosti. Pored ovih osnovnih potreba vezanih za obrazovanje i razvoj tužilje moraju se imati u vidu i troškovi stanovanja u zakupljenom stanu i održavanja higijene (lične i u stanu) koji objektivno uvećavaju ukupan novčani iznos potreban za izdržavanje tužilje.

Prilikom odlučivanja Vrhovni kasacioni sud je imao u vidu odredbu člana 162. stav 3. Porodičnog zakona prema kojoj visina izdržavanja treba da omogući najmanje takav životni standard za dete kao poverioca izdržavanja, kakav uživa roditelj dužnik izdržavanja.

Iz svih navedenih razloga je preinačenjem nižestepenih presuda na osnovu člana 416. stav 1. ZPP, odlučeno kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Ljubica Milutinović, s.r.