Tuženi je dao odgovor na reviziju.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu odluku primenom člana 408. ZPP ("Službeni glasnik RS", br.72/11 i 55/14), i našao da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema činjeničnom stanju na kome je zasnovana pobijana odluka, pravosnažnom presudom Prvog opštinskog suda u Beogradu od 26.01.2000. godine P 5592/99 tužilac je obavezan da na ime svog doprinosa za izdržavanje, tada maloletnog, tuženog plaća 20% od svojih ukupnih mesečnih primanja, počev od 22.10.1999. godine pa ubuduće. Navedenom presudom promenjen je način isplate i visina doprinosa za izdržavanje, tada maloletnog, tuženog koje je određeno sudskim poravnanjem zaključenim pred Prvim opštinskim sudom u Beogradu 14.11.1989. godine. Tuženi je rođen ... godine, živi sa majkom u stanu koji je površine 36 m2, za koji troškovi za infostan su oko 6.500,00 dinara mesečno, s tim što postoji dug od 86.560,00 dinara, dok su troškovi za struju od 2.000,00 dinara do 3.000,00 dinara mesečno. Majka tuženog je penzioner, na ime penzije prima oko 25.000,00 dinara mesečno. Tužilac je rođen ... godine, narušenog je zdravlja. Pored tuženog ima još dva deteta, koja su punoletna. U periodu od marta do avgusta 2016. godine prosečna neto primanja tužioca su 44.768,75 dinara.

Tuženi je početkom 2009. godine, zbog komlikacija sa bubrezima, primljen na Institut za urologiju i nefrologiju Kliničkog centra Srbije, gde je počeo sa hemodijalizama, dva puta nedeljno, da bi mu krajem 2011. godine bila izvršena transplatacija bubrega. Zbog epizoda akutnog odbacivanja presađenog organa tuženi je na imunosupresivnoj terapiji i svakodnevno koristi veliki broj lekova. Prema nalazu i mišljenju Republičkog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje, Sektora za medicinsko veštačenje od 23.01.2012. godine kod tuženog postoji potpuna nesposobnost za rad. Iz nalaza i mišljenja Komisije sudskih veštaka, sastavljene od prim. dr Nade Jovanović Vasiljević, specijaliste urgentne medicine (koja ima iskustvo u radu sa nefrološkim pacijentim na dijalizi više od deset godina) i prof. dr Jasmine Jović Stošić, specijaliste interne medicine, od 09.03.2016. godine sledi da je transplatacija bubrega kod tuženog izvršena nakon višegodišnje dijalizne terapije, tako da su se kod tuženog razvile brojne komlikacije, zbog kojih je i proglašen nesposobnim za rad, da su one trajne prirode, da stanje posle transplatacije bubrega nije stanje trajnog izlečenja, s obzirom da su osobe kojima je bubreg tranplatiran obavezne da neprekidno uzimaju terapiju koja sprečava odbacivanje transplantata, a koja dovodi do smanjenja imuniteta i čestih infekcija, što značajno utiče na njihovu radnu sposobnost, da transplantirani bubreg ima određeni vek trajanja koji je obično 10-15 godina, što znači da će u budućnosti vrlo verovatno doći do pogoršanja stanja tuženog, kada će ponovo morati da bude lečen svakodnevnim dijalizama ili podvrgnut novoj transplantaciji, da bolest tuženog nije izlečena i da čak i ako je aktuelno u dobrom opštem stanju u narednom periodu se nesumnjivo mogu očekivati komlikacije i pogoršanja, zbog čega tuženi ne može da zasnuje radni odnos i da radi dovoljno dugo da sebi obezbedi adekvatne prihode i penziju iz radnog odnosa. Prema nalazu i mišljenju Komisije kod tuženog postoji potpuna nesposobnost za rad, s obzirom da su utvrđeni poremećaji zdravlja tuženog trajne prirode

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, po nalaženju Vrhovnog kasacionog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo kada su zaključili da nisu ispunjeni uslovi za prestanak tužiočeve obaveze u pogledu izdržavanja tuženog u smislu člana 167. u vezi člana 155. stav 1. Porodičnog zakona ("Sl.glasnik RS" br.18/05), i pravilna je odluka kojom je odbijen kao neosnovan zahtev tužioca kojim je tražio da utvrdi da je prestala njegova obaveza da izdržava tuženog.

Uslovi za ostvarivanje prava punoletnog deteta na izdržavanje od roditelja propisani su članom 155. Porodičnog zakona. Prema stavu 1. ovog člana, punoletno dete koje je nesposobno za rad, a nema dovoljno sredstava za izdržavanje, ima pravo na izdržavanje od roditelja sve dok takvo stanje traje. Izuzetak od ovog pravila propisan je stavom 4. istog člana prema kome nema pravo na izdržavanje punoletno dete ako bi prihvatanje njegovog zahteva za izdržavanje predstavljalo očiglednu nepravdu za roditelje, odnosno druge krvne srodnike.

Kod utvrđenog, da je tuženi punoletan, da nema niti radom može da obezbedi sredstva za sopstveno izdržavanje, a sredstva koje obezbeđuje njegova majka nisu dovoljna za to bez doprinosa tužioca, kao drugog roditelja, to tuženi i dalje ispunjava uslove za ostvarivanje prava na izdržavanje od tužioca, kao drugog roditelja, u smislu člana 155. stav 1. Porodičnog zakona, kako su to pravilno zaključili nižestepeni sudovi.

Opšti uslovi za prestanak izdržavanja propisani su članom 167. Porodičnog zakona. Prema stavu 2. ovog člana izdržavanje može da prestane kada poverilac izdržavanja stekne dovoljno sredstava za izdržavanje, osim ako poverilac izdržavanja nije maloletno dete (tačka 1) i kada dužnik izdržavanja izgubi mogućnost za davanje izdržavanja ili davanje izdržavanja postane za njega očigledno nepravično, osim ako poverilac izdržavanja nije maloletno dete (tačka 2). U konkretnom slučaju iz utvrđenog činjeničnog stanja ne sledi da su nastupile neke od navedenih okolnosti koje bi stvorile mogućnost za prestanak izdržavanja tuženog, kao punoletnog deteta i za oslobađanje tužioca, kao roditelja obaveze izdržavanja tuženog.

Vrhovni kasacioni sud nalazi da su bez uticaja na drugačiju odluku u ovoj pravnoj stvari navodi revizije kojima se ukazuje da je tužilac bolestan, da je njegova supruga nezaposlena, te da samim tim nema dovoljno sredstava ni za sopstveno izdržavanje. Navodi su bez uticaja, s obzirom na to da je tužilac zaposlen i da ostvaruje prihode, a tuženi, iako je punoletan, ima pravo na izdržavanje od tužioca, kao roditelja, jer je nesposoban za rad i nema dovoljno sredstava za izdržavanje. Osim toga članom 166. stavom 4. Porodičnog zakona propisano je da ako ima više poverilaca izdržavanja, pravo deteta na izdržavanje ima prvenstvo, iz čega sledi da pravo tuženog na izdržavanje u odnosu na suprugu tužioca ima prvenstvo.

Kako u konkretnom slučaju ne postoje razlozi zbog kojih je revizija izjavljena, niti razlozi na koje revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, Vrhovni kasacioni sud je na osnovu člana 414. stav 1. ZPP, odlučio kao u izreci.

Predsednik veća-sudija

Vesna Popović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić