U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud u veću sastavljenom od sudija: Predraga Trifunovića, predsednika veća, Zvezdane Lutovac i Jelene Borovac, članova veća, u parnici tužioca Republike Srbije, čiji je zakonski zastupnik Državno pravobranilaštvo iz Beograda, protiv tužene AA iz ..., čiji je punomoćnik advokat Milan Popović iz ..., radi iseljenja, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 7162/17 od 13.12.2017. godine, u sednici veća održanoj 11.07.2019. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž 7162/17 od 13.12.2017. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P br.8869/15 od 14.06.2017. godine, stavom prvim izreke, usvojen je tužbeni zahtev tužioca i tužena obavezana da se sa svim licima i stvarima iseli iz stana broj .. koji se nalazi u ulici ... br. .. u ... i da stan ispražnjen od svih lica i stvari preda u posed na slobodno korišćenje i raspolaganje tužiocu. Stavom drugim izreke, tužena je obavezana da tužiocu na ime naknade troškova parničnog postupka isplati iznos od 331.500,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 7162/17 od 13.12.2017. godine, stavom prvim izreke, preinačena je navedena prvostepena presuda tako što je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se tužena sa svim licima i stvarima iseli iz stana broj .. u ulici ... broj .. u ... i da stan ispražnjen od svih lica i stvari preda tužiocu u posed, na slobodno korišćenje i raspolaganje. Stavom drugim izreke, preinačeno je i rešenje o troškovima parničnog postupka tako što je tužilac obavezan da tuženoj naknadi troškove u iznosu od 305.000,00 dinara.

Protiv navedene pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je blagovremeno izjavio reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pravilnost pobijane presude u smsilu člana 408. ZPP („Sl. glasnik RS“, br.72/11, 55/14), koji se u ovom parničnom postupku primenjuje na osnovu člana 506. stav 2. istog zakona, Vrhovni kasacioni sud je našao da je revizija dozvoljena na osnovu člana 403. stav 2. tačka 2. ZPP, ali da nije osnovana.

Donošenjem pobijane presude nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti, a revizija ne sadrže navode iz kojih bi se moglo zaključiti koja je to bitna povreda učinjena donošenjem pobijane presude.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, stan broj .. u ulici ... broj .. u ..., površine od 32 m2, upisan je u LN br. .. KO ..., kao stan na kome vlasnik nije utvrđen. Poslednji nosilac stanarskog prava na ovom stanu bio je sada pok. BB na osnovu ugovora o korišćenju stana zaključenog 1955. godine sa Opštinom ..., a 1965. godine sa kućnim savetom zgrade. U navedenom ugovoru su kao članovi njegovog porodičnog domaćinstva upisani supruga VV i sin GG koji su nastavili sa korišćenjem stana nakon njegove smrti 1983. godine, ali nisu preneli stanarsko pravo na sebe. Posle smrti GG (koji je umro ...2004. godine) stan je nastavio da koristi njegov tada maloletni sin DD sa svojom majkom, a vanbračnom GG suprugom ĐĐ. Maloletni DD je preko svoje zakonske zastupnice – majke tražio od Državne zajednice SCG saglasnost za zaključenje ugovora o zakupu navedenog stana, u čemu je odbijen rešenjem administrativne komisije Saveta ministara DZ SCG od 16.09.2004. godine. Drugostepenim rešenjem od 25.11.2004. godine, odbijena je žalba zakonske zastupnice mal. DD, izjavljena protiv navedenog prvostepenog rešenja. Pravosnažnom presudom Drugog opštinskog suda u Beogradu P br.4019/07 od 10.12.2008. godine (potvrđenom presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž 3057/2010 od 08.12.2010. godine), odbijen je tužbeni zahtev tužioca maloletnog DD prema tuženoj Republici Srbiji da se utvrdi da on ima status člana porodičnog domaćinstva svog sada pok. oca GG na navedenom stanu. Zaključkom Opštine ... od 14.12.2005. godine, odbačen je zahtev Državne zajednice Srbija i Crna Gora koju zastupa Generalni sekretarijat – Saveta ministarstva, za iseljenje ovde tužene iz navedenog stana. U zapisniku o izvršenom pregledu stana broj .. u ulici ... broj .. u ... koji je sačinila stručna služba Direkcije za imovinu Republike Srbije 27.01.2009. godine, konstatovano je da je izlaskom na lice mesta, u ovom stanu zatečena ovde tužena koja tu živi sa sinom, da ona koristi i stan broj .. za koji poseduje urednu dokumentaciju za korišćenje, a da je ključeve od stana broj .. koji koristi od 2002. godine dobila tada od sestre pok. GG iz solidarnosti zbog njenog bolesnog sina.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je zaključio da tužilac Republika Srbija ima aktivnu legitimaciju za vođenje ove parnice za iseljenje bez obzira na konstataciju iz Lista nepokretnosti da vlasništvo nad ovim stanom nije utvrđeno, u situaciji kada je prema njemu bio upravljen tužbeni zahtev DD za utvrđenje da ima status člana porodičnog domaćinstva svog pok. oca GG na navedenom stanu. Osim toga, Republika Srbija je pravni sledbenik Državne zajednice Srbija i Crna Gora čijom odlukom nadležnog organa je odbijeno davanje saglasnosti istom licu za zaključenje ugovora o zakupu ovog stana na neodređeno vreme. Prvostepeni sud je zato usvojio zahtev tužioca za iseljenje tužene, u situaciji kada tužena ovaj stan koristi bez ikakvog pravnog osnova jer je ključeve od stana dobila od lica koje nije imalo pravni osnov za njegovo korišćenje.

Takođe je zaključio da je navedeni stan bio dat na korišćenje sada pok. BB, od strane stambenog organa opštine odnosno opštinskog narodnog odbora na osnovu članova 4. i 46. u to vreme važećeg Zakona o stambenim odnosima („Sl. list FNRJ“ broj 17/62 sa izmenama i dopunama broj 10/65) i da je članom 121. istog zakona bila propisana obaveza da ugovor o korišćenju stana zaključi nosilac stanarskog prava i kućni savet kao predstavnik stambene zgrade, što je u konkretnom slučaju učinjeno. Posle njegove smrti, ovaj stan je nastavio da koristi (osim njegove supruge) i njegov sin, sada pok. GG, koji nije stekao stanarsko pravo. Zbog toga je nakon njegove smrti, njegov sin DD vodio spor za utvrđenje da ima status člana porodičnog domaćinstva svog pok. oca na ovom stanu i taj spor je pravnosnažno okončan donošenjem presude kojom je odbijen njegov tužbeni zahtev.

Drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev zaključivši da tužilac Republika Srbija nema aktivnu legitimaciju u ovoj pravnoj stvari. Svoje pravno stanovište o nedostatku aktivne legitimacije tužioca, drugostepeni sud je zasnovao na osnovu podataka iz LN iz kojeg proizlazi da niko nije upisan kao vlasnik stana, a da tužilac tokom postupka nije dokazao da je došao u posed ovog stana ili da je po bilo kom osnovu stekao pravo svojine na njemu, da bi mogao da zahteva predaju, na osnovu člana 37. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa. Smatrao je da je reč o opštinskom stanu, s obzirom da je opština imala pravo dodeljivanja stanova na korišćenje na osnovu članova 4. i 46. tada važećeg Zakona o stambenim odnosima.

Nisu osnovani revizijski navodi tužioca da je drugostepeni sud pogrešno primenio materijalno pravo, smatrajući da ima jače pravo na državinu navedenog stana po osnovu tzv.publicijanske tužbe po članu 41. Zakona o osnovama svojinskopravnih odnosa, u odnosu na tuženu koja ga drži bez pravnog osnova. Ovo iz razloga što tužilac i po stanovištu ovoga suda, nema aktivnu legitimaciju za traženo iseljenje tužene i predaju stana u posed jer se u situaciji kao što je konkretna, kada država FNRJ nije bila uknjižena kao nosilac prava korišćenja nepokretnosti u društvenoj svojini po Uredbi o uknjiženju prava svojine na društvenoj nepokretnoj imovini („Sl. list FNRJ“ br.58/47) i Uputstva za izvršenje ove Uredbe („Sl. list FNRJ br.10/49) onda se kao organ korišćenja te nepokretnosti ima smatrati opština na čijem se području ona nalazi.

Pravilno je odlučeno i o troškovima postupka na osnovu člana 165. stav 2. u vezi čl.153. stav 1. i 154. stav2. ZPP.

Na osnovu izloženih razloga, odlučeno je kao u izreci presude, na osnovu člana 414. stav 1. ZPP.

Predsednik veća - sudija

Predrag Trifunović,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić