Presudom Apelacionog suda u Kragujevcu Gž 3030/21 od 24.12.2021. godine, stavom prvim izreke, ukinuta je presuda Osnovnog suda u Prijepolju, Sudska jedinica u Novoj Varoši P 525/19 od 08.09.2021. godine. Stavom drugim izreke, usvojen tužbeni zahtev, pa je obavezan tuženi da tužilji preda u državinu zauzeti deo kp. br. .., upisane u ln. br. .. KO Nova Varoš, na kome je postavio deo svog privremenog drvenog – montažnog ugostiteljskog objetka, u merama i granicama bliže označenim u pomenutom stavu, zemljište pod zgradom i drugim objektom u površini od 0.00,37 ha, zemljište uz zgradu i drugi objekat u površini od 0.04,46 ha, upisano u ln. br. .. KO Nova Varoš, na ime tužilje kao vlasnika, tako što će ukloniti deo svog privremenog drvenog – montažnog ugostiteljskog objekta sa zauzetog dela kp. br. .. . Stavom trećim izreke, usvojen je tužbeni zahtev, pa je obavezan tuženi da na ime korišćenja zauzete nepokretnosti (neosnovanog obogaćenja) opisane u stavu drugom izreke, bez saglasnosti tužilje, za period od 14.02.2011. godine do 31.12.2015. godine isplati iznos od 15.603,12 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od dana presuđenja 08.09.2021. godine, a odbijen deo tužbenog zahteva za period od 24.01.2006. godine do 24.02.2011. godine za iznos od 16.205,39 dinara, sa kamatom od 18.01.2016. godine do isplate, kao i za isplatu zatezne kamate na dosuđeni iznos (15.603,12 dinara) za period od 08.01.2016. godine do 08.09.2021. godine, kao neosnovan. Stavom četvrtim izreke obavezan je tuženi da tužilji na ime troškova postupka isplati iznos od 469.953,00 dinara, u roku od 15 dana od dana prijema otpravka presude sa zateznom kamatom od izvršnosti presude do isplate.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tuženi je blagovremeno izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni sud je ocenio da je revizija tuženog dozvoljena po odredbi člana 403. stav 2. tačka 3. ZPP („Službeni glasnik RS“, br.72/11 ... 10/23), ispitao je pobijanu presudu na osnovu člana 408. ZPP i utvrdio da revizija nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredbe parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju , prema pravnosnažnoj presudi Osnovnog suda u Novoj Varoši P 389/08 od 26.01.2009. godine, po osnovu rešenja Ministarstva finansija – Poreska uprava – Filijala Nova Varoš broj 433-1-005333/2005 od 29.12.2005. godine i rešenja istog ministarstva pod istim brojem od 24.01.2006. godine, tužilja je na licitaciji kupila nepokretnost poreskog obveznika GP „Radnik“ Nova Varoš u vidu objekta u izgradnji – dispečerski centar – Faza 2 u ulici ... i stekla pravo trajnog korišćenja katastarskih parcela broj .., .., .., .. i .., sve upisane u posedovni list broj .. KO Nova Varoš. Rešenjem Opštinske uprave broj 463-7/2010-06 od 01.09.2010. godine kp. br. .., .. i .. upisane su za redovnu upotrebu tužilje. Do promene u katastru 2011. godine, došlo je na osnovu izvoda iz projekta parcelacije i spajanja svih parcela koje je tužilja stekla u jednu kp. br. .. upisanu u list nepokretnosti broj .. KO Nova Varoš. Rešenjem SKN Nova Varoš od 18.11.2016. godine izvršena je promena podataka u katastru, tako što je u korist tužilje upisano pravo svojine na kp. br. .. i .., umesto dotadašnjeg prava korišćenja. Utvrđeno je da je Opština Nova Varoš ugovorom o davanju gradskog građevinskog zemljišta na privremeno korišćenje od 07.12.1998. godine, dala tuženom na privremeno korišćenje gradsko građevinsko zemljište u državnoj svojini, označeno kao deo kp. br. .., .., .. KO Nova Varoš, u površini od 60 m2 radi postavljanja drvenog montažnog objekta namenjenog za obavljanje ugostiteljske delatnost na 5 godina. Zakup javnog građevinskog zemljišta produžen je ugovorom od 28.06.2004. godine, označenog kao deo kp. br. .., .., .. KO Nova Varoš, za period do juna 2009. godine. Veštačenjem od strane veštaka geodetske struke utvrđeno je koje su mere i granice objekta tuženog koji se nalazi na kp. br. .. . Na osnovu nalaza veštaka ekonomske struke utvrđena je cena zakupa predmetne nepokretnosti.

Navedeno činjenično stanje drugostepeni sud je utvrdio nakon što je otvorio raspravu na osnovu člana 383. stav 4. ZPP i izveo predložene dokaze koje je cenio u smislu člana 8. ZPP. Drugostepeni sud je utvrdio da je tužilja nosilac prava svojine u udelu 1/1 na kp. br. .. na kome se, kako je veštačenjem utvrđeno, nalazi montažni objekat tuženog, u površini od 6 m2 i da ne postoji saglasnost tužilje za korišćenje njenog dela nepokretnosti, zbog čega je preinačio prvostepenu presudu, kojom je odbijen tužbeni zahtev, i obavezao tuženog da preda tužilji u državinu deo parcele koju drži. Takođe je obavezao tuženog da tužilji isplati naknadu stečenog bez osnova upotrebom tužiljine stvari.

Po stanovištu Vrhovnog suda, drugostepeni sud je, suprotno navodima revizije, pravilnom ocenom dokaza izvedenih na raspravi u smislu člana 8. ZPP utvrdio činjenično stanje i pravilnom primenom materijalnog prava iz članova 37. Zakon o osnovama svojinsko pravnih odnosa i člana 219. Zakona o obligacionim odnosima odlučio o tužbenom zahtevu.

Odredbom člana 37. Zakona o osnovama svojinsko pravnih odnosa, propisano je da vlasnik može tužbom zahtevati od držaoca povraćaj individualno određene stvari, a u stavu 2. je propisano da vlasnik mora dokazati da na stvar čiji povraćaj traži ima pravo svojine, kao i da se stvar nalazi u faktičkoj vlasti tuženog.

Odredbom člana 219. Zakona o obligacionim odnosima propisano je da kad je neko tuđu stvar upotrebio u svoju korist, imalac može zahtevati, nezavisno od prava na naknadu štete, ili u odsustvu ove, da mu ovaj naknadi korist koju je imao od upotrebe.

Neosnovano je revizijom tuženog ukazano da je stanovište drugostepenog suda zasnovano na pogrešnoj primeni materijalnog prava. Naime, odredba člana 37. Zakona o osnovama svojinsko pravnih odnosa, daje za pravo tužilji, kao vlasniku predmetne nepokretnosti da može tužbom zahtevati od tuženog, kao držaoca, povraćaj iste nepokretnosti.

Navodi revizije tuženog da je pravo svojine na predmetnoj nepokretnosti na ime tužilje upisano na nezakonit način, zbog nedostatka saglasnosti Republičke direkcije za imovinu, neosnovani su kod činjenice da prema Zakonu o planiranju i izgradnji iz 2014. godine, pomenuta obaveza pribavljanja saglasnosti Republičke direkcije za imovinu, nije postojala.

Drugostepeni sud je ocenio sve izvedene dokaze i svoju ocenu tih dokaza obrazložio, pa je na osnovu rezultata celokupnog postupka, pravilno utvrdio da tužilja jeste vlasnik predmetne nepokretnosti, kupljene na licitaciji, te da je na zakonit način izvršen upis njenog prava svojine na njeno ime.

Vrhovni sud je na osnovu izloženog ocenio da revizija tuženog nije osnovana, pa je odlučio kao u izreci, na osnovu člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Kako tuženi sa revizijom nije uspeo, nije bilo mesta ni udovoljenju njegovog zahteva za naknadu troškova sastava revizije saglasno odredbi člana 165. stav 1. ZPP.

Predsednik veća – sudija

Vesna Subić,s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić