Vrhovni sud je ispitao pobijanu presudu, primenom odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, br. 72/11 ... 10/23), u vezi odredbe člana 92. Zakona o uređenju sudova („Službeni glasnik RS“, br. 10/23) pa je utvrdio da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju Vrhovni sud pazi po službenoj dužnosti, a revizijom tužioca ne ukazuje se na neku drugu bitnu povredu propisanu odredbom člana 407. stav 1. tačke 2. i 3. istog zakona.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je sa tuženom zaključio ugovor o radu na određeno vreme u trajanju od 6 meseci počev od 07.02.2023. godine, najkasnije do 07.08.2023. godine, radi obavljanja poslova ... u Sportskom centru Preševo. Tužbu za utvrđenje preobražaja radnog odnosa podneo je 14.03.2023. godine, dakle, u toku trajanja perioda za koji je ovaj ugovor zaključen. U periodu koji je prethodio zaključenju navedenog ugovora, parnične stranke su sukcesivno zaključivale više ugovora o radu na određeno vreme za obavljanje istih poslova počev od 19.07.2021. godine, do 19.12.2021. godine, od 23.12.2021. godine do 23.06.2022. godine, i počev od 01.07.2022. godine do 31.12.2022. godine. Po isteku roka važenje navedenih ugovora, tužilac je sa tuženim ponovo zaključio i peti ugovor o radu na određeno vreme od 22.08.2023. godine u trajanju do tri meseca sa istekom 22.12.2023. godine. Tužilac smatra da je radni odnos koji je kod tužene zasnovao na određeno vreme prerastao u radni odnos na neodređeno vreme u smislu odredbe člana 37. stav 6. Zakona o radu. Tuženi se izjasnio da je kao ustanova, indirektni korisnik budžetskih sredstava opštine Preševo i da u kalendarskoj 2022. i 2023. godini nije bilo uslova za prijem u stalni radni odnos, jer niko od zaposlenih nije otišao u penziju niti je postojala saglasnost nadležnog organa za prijem u radni odnos novozaposlenih lica.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su tužbeni zahtev tužioca odbili, primenom odredbe člana 31., 33. stav 1. i 37. stav 1. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/05 ... 95/2018), nalazeći da u spornom periodu, za koji traži utvrđenje prerastanja radnog odnosa tužbom od 14.03.2023. godine je na snazi bio ugovor o radu na određeno vreme u trajanju od 6 meseci počev od 07.02.2023. godine, najkasnije do 07.08.2023. godine, što znači da nije ispunjen jedan od alternativno postavljenih uslova za prerastanje radnog odnosa, jer postoji diskontinuitet po pitanju potrebnog neprekidnog perioda rada, imajući u vidu da tužilac, kao zaposleni, nije ostao da radi kod poslodavca najmanje pet radnih dana po isteku vremena za koje je ugovor zaključen. Poret doga nižestepeni sudovi ukazuju i na izmene Zakona o budžetskom sistemu („Službeni glasnik RS“ br. 149/2020 ... 138/2022), kojim je regulisano novo zapošljavanje i dodatno radno angažovanje odredbom člana 27k. u vezi člana 3. stav 1. Zakona o javnim službama („Službeni glasnik RS“ br. 42/91 ... 83/2014), i da tužilac, sa pozicija radnog mesta na koje je bio raspoređen u skladu sa odredbom člana 27k. stav 8. Zakona o budžetskom sistemu, ne spada u kategoriju lica na koje se odredbe iz stava 1. i 2. istog člana primenjuju, pa kako je tuženom zabranjeno zapošljavanje novih javnih lica, po oceni nižestepenih sudova, nije moglo doći do preobražaja radnog odnosa tužioca na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme u smislu odredbe člana 37. Zakona o radu. S tim u vezi, neosnovan je i zahtev tužioca za vraćanje na rad i priznavanje svih prava koja mu pripadaju na radu i u vezi sa radom u smislu odredbe člana 191. stav 1. i 2. Zakona o radu.

Po oceni Vrhovnog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo.

Odredbom člana 37. stav 1. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“ br. 24/2005 ... 95/2018), propisano je da ugovor o radu može da se zaključi na određeno vreme za zasnivanje radnog odnosa čije trajanje unapred određeno objektivnim razlozima koji su opravdani rokom ili izvršenjem određenog posla ili nastupanjem određenog događaja, za vreme trajanja tih potreba. Poslodavac može zaključiti jedan ili više ugovora o radu iz stava 1. ovog člana na osnovu kojih se radni odnos sa istim zaposlenim zasniva za period koji sa prekidima ili bez prekida ne može biti duži od 24 meseca (stav 2.). Period kraći od 30 dana ne smatra se prekidom perioda iz stava 2. ovog člana (stav 3.). Izuzetno od stava 2. ovog člana, ugovor o radu na određeno vreme može da se zaključi iz razloga propisanih u tačkama 1. – 5. tog stava Zakona o radu. Poslodavac može sa istim zaposlenim da zaključi novi ugovor o radu na određeno vreme po isteku roka iz stava 4. tačka 1. – 3. ovog člana po istom odnosno drugom pravnom osnovu u skladu sa ovim članom (stav 5.).

Ako je ugovor o radu na određeno vreme zaključen suprotno odredbama ovog zakona ili ako zaposleni ostane da radi kod poslodavca najmanje pet radnih dana po isteku vremena za koji je ugovor zaključen, smatra se da je radni odnos zasnovan na određeno vreme (stav 6.).

U smislu odredbe člana 3. stav 1. Zakona o javnim slubžama („Službeni glasnik RS“ br. 42/91 ... 83/2014), tužena je ustanova u oblasti fizičke kulture, što znači da se na nju, kao korisnika budžetskih sredstava, primenjuje Zakon o budžetskom sistemu koji novo zapošljavanje i dodatno radno angažovanje kod korisnika javnih sredstava propisuje izmenama tog Zakona u odredbi člana 27k. stav 1. na način da je u periodu od 01.01.2021. godine do 31.12.2023. godine, korisnicima javnih sredstava dozvoljeno da bez posebne dozvole i saglasnosti u tekućoj kalendarskoj godini prime u radni odnos na neodređeno vreme i radni odnos na određeno vreme, u svojstvu pripravnika do 70% ukupnog broja lica kojima je prestao radni odnos na neodređeno vreme po bilo kom osnovu u prethodnoj kalendarskoj godini (umanjen za broj novozaposlenih na neodređeno vreme i određeno u vreme svojstvu pripravnika u toj kalendarskoj godini). Telo Vlade, na predlog nadležnog organa, uz prethodno pribavljeno mišljenje ministarstva odlučuje o prijemu novozaposlenih na neodređeno vreme i određeno vreme u svojstvu pripravnika, iznad tog procenta.

U konkretnom slučaju, tužilac je kod tuženog zasnovao radni ondos na određeno vreme zaključenjem ugovora o radu na određeno vreme u trajanju od 6 meseci počev od 07.02.2023. godine do 07.08.2023. godine, pa pošto je tužena, ustanova u oblasti fizičke kulture, koja se finansira iz budžetskih sredstava, sledi da, na osnovu gore navedenih odredbi Zakona o budžetskom sistemu, ne postoji mogućnost prerastanja radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, bez saglasnosti nadležnog organa Republike Srbije. Ovo posebno kada se ima u vidu da u konkretnom slučaju, svakako nisu ispunjeni uslovi za preobražaj radnog odnosa ni u smislu odredbe člana 37. stav 6. Zakona o radu, imajući u vidu da ugovor o radu koji je tužilac zaključio sa tuženom nije zaključen suprotno odredbama Zakona o radu niti je tužilac, kao zaposleni ostao da radi kod tuženog, poslodavca, najmanje pet radnih dana po isteku vremena za koje je ugovor zaključen. Zbog toga tužilac neosnovano u reviziji ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Pravilna je i odluka o troškovima parničnog postupka jer je doneta pravilnom primenom odredbe člana 153. stav 1. i 154. Zakona o parničnom postupku.

Na osnovu odredbe člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku, Vrhovni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća - sudija

Gordana Komnenić, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković