U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija Vesne Popović, predsednika veća, Lidije Đukić i Božidara Vujičića, članova veća, u pravnoj stvari tužioca AA iz ..., Ul. ... br. ..., čiji je punomoćnik Vladimir Ališić, advokat iz ..., protiv tužene Republike Srbije – Ministarstvo unutrašnjih poslova, Policijska uprava Sremska Mitrovica, koju zastupa Državno pravobranilaštvo – Odeljenje u Novom Sadu, radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 886/18 od 23.04.2018. godine, u sednici održanoj 13.02.2019. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 886/18 od 23.04.2018. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Staroj Pazovi, Sudska jedinica u Inđiji P1 191/2017 od 09.02.2018. godine, stavom prvim izreke obavezana je tužena da tužiocu isplati na ime naknade materijalne štete 278.890,44 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 08.01.2018. godine do isplate, kao i obračunatu zakonsku zateznu kamatu od 68.412,79 dinara, kao i da mu isplati troškove parničnog postupka od 99.716,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom u visini referentne kamatne stope NBS uvećane za 8 procentnih poena od dana izvršnosti presude do isplate. Stavom drugim izreke odbijen je kao neosnovan preostali deo zahteva tužioca za isplatu troškova parničnog postupka od 18.000,00 dinara, kao razlika između dosuđenih 99.716,00 dinara i traženih 117.716,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 886/18 od 23.04.2018. godine, stavom prvim izreke usvojena je žalba tužene i prvostepena presuda preinačena u usvajajućem delu tako što je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev tužioca kojim je tražio da se obaveže tužena da mu isplati na ime naknade materijalne štete 278.890,44 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 08.01.2018. godine do isplate i obračunatu zakonsku zateznu kamatu od 68.412,79 dinara, kao i da mu naknadi troškove postupka od 99.716,00 dinara sa zateznom kamatom od dana izvršnosti presude do isplate. Stavom drugim izreke obavezan je tužilac da tuženoj naknadi troškove postupka od 6.000,00 dinara i troškove žalbenog postupka od 12.000,00 dinara.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilac je izjavio reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Ispitujući pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku (''Službeni glasnik RS'' 72/11 i 55/14), Vrhovni kasacioni sud je našao da revizija tužioca nije osnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u radnom odnosu kod tužene, a rešenjem tužene od 15.01.2015. godine raspoređen je na poslove pomoćnika vođe smene dežurne službe u Policijskoj stanici u ... . Tužilac je svoje poslove obavljao u smenama u režimu 12 časova rada, 24 časa odmora, 12 časova rada, 48 časova odmora. U spornom periodu od 01.06.2014. godine do 01.06.2017. godine tužiocu je smenski rad vrednovan prema koeficijentu 0,145 što kroz osnovicu zarade predstavlja uvećanje od 10,5% odnosno 8,9% osnovice. U ovom postupku tužilac traži razliku između isplaćene naknade za smenski rad prema koeficijentu 0,145 od osnovice i uvećanja obračunatog prema 28,6% od osnovice. Prema nalazu o veštačenju ova razlika iznosi 278.890,44 dinara, a obračunata zatezna kamata od dospelosti svakog mesečnog iznosa do 08.01.2018. godine iznosi 68.412,79 dinara.

Polazeći od utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je zaključio da tužilac osnovano zahteva isplatu dodatka na platu po osnovu rada u smenama u visini 28,6% od osnovice, međutim, drugostepeni sud je našao da zaključak prvostepenog suda nije zasnovan na pravilnoj primeni relevantnih odredaba Zakona o policiji i Pravilnika o platama zaposlenih u Ministarstvu unutrašnjih poslova od 03.04.2012. godine, zbog čega je preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev.

Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, odluka drugostepenog suda je zasnovana na pravilnoj primeni materijalnog prava.

Odredbom člana 146. Zakona o policiji („Službeni glasnik RS“ br. 101/05, 63/09, 92/11, 64/15, koji je bio na snazi do 05.02.2016. godine) propisano je da zaposleni imaju pravo na platu koja se sastoji od osnovne plate, dodataka na platu i poreza i doprinosa iz plate (stav 1), osnovna plata sastoji se od osnovice koju utvrđuje Vlada i osnovnog i dodatnog koeficijenta u odnosu na zvanje, radna mesta, odnosno poslove na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem, posebne uslove rada, opasnost, odgovornost i složenost poslova (stav 2). Odredbom člana 147a stav 1. tačka 3. istog zakona propisano je da zaposleni ima pravo na dodatak na platu za rad u smeni – 28,6% od osnovne plate, ako radi na poslovima na kojima se smenski rad uvodi povremeno.

Odredbom člana 184. Zakona o policiji („Službeni glasnik RS“ br. 6/16, 24/18, 87/18, koji je stupio na snagu 05.02.2016. godine) zaposleni u Ministarstvu ostvaruju pravo na platu, uvećanu platu, naknadu plate, naknadu troškova i druga primanja u skladu sa ovim zakonom (stav 1), prava iz stava 1. ovog člana, kao i struktura plate i koeficijenata plate utvrđuju se posebnim aktom Vlade (stav 2), plata zaposlenog u Ministarstvu se sastoji od osnovne plate i uvećane plate (stav 3). Odredbom člana 185. stav 5. istog zakona propisano je da se koeficijent plate sastoji iz zbira osnovnih i dodatnih koeficijenata, dok je članom 187. stav 1. tačka 5. propisano da policijski službenik ostvaruje pravo na uvećanu platu za rad u smeni, rad u turnusu ili drugu neredovnost u radu koja nije vrednovana u osnovnoj plati – za svaki sat rada u visini 28,6% vrednosti radnog sata osnovne plate, ako radi na poslovima na kojima se rad u smeni ili rad u turnusu obavlja povremeno.

Odredbom člana 2. stav 2. Pravilnika o platama zaposlenih u Ministarstvu unutrašnjih poslova, propisano je da se osnovna plata sastoji od osnovice plate koju utvrđuje Vlada i utvrđenih koeficijenata plate. Prema članu 4. Pravilnika, koeficijenti plate iz člana 2. stav 2. su: 1) osnovni koeficijent, koji se sastoji iz koeficijenta platnog razreda i koeficijenta zvanja, odnosno čina i 2) dodatni koeficijent. Prema članu 7. dodatni koeficijent se sastoji iz: 1) koeficijenta beneficije (USO), 2) koeficijenta neredovnosti u radu (STN) i 3) koeficijenta odgovornosti i složenosti (OS). Prema članu 9. stav 1. koeficijent neredovnosti u radu se utvrđuje u odnosu na radna mesta u Ministarstvu koja u svojoj nomenklaturi sadrže odrednice neredovne organizacije posla u vidu rada u smeni, turnusa ili drugih učestalih neredovnosti u radu i utvrđuje se u visini: rad u smeni/turnus/učestala neredovnost (STN) – 0,145.

Imajući u vidu navedeno, Vrhovni kasacioni sud je našao da je pravilan stav drugostepenog suda da tužilac nema pravo na dodatak na platu za rad u smenama u smislu člana 147a stav 1. tačka 3. ranijeg Zakona o policiji, odnosno na uvećanje plate u smislu člana 187. stav 1. tačka 5. važećeg Zakona o policiji. Naime, nije sporno da tužilac svoje poslove obavlja u smenama, međutim, taj rad je vrednovan kroz dodatni koeficijent koji se sastoji od tri koeficijenta, a jedan od njih je koeficijent neredovnosti u radu kojim se posebno vrednuje upravo rad u smenama u visini 0,145, što daje povećanje osnovice za 10,5% odnosno 8,9%. Za razliku od vrednovanja rada u smenama kroz osnovnu platu (dodatni koeficijent) kada rad u smenama predstavlja neredovnost u radu na konkretnim poslovima, članom 147a stav 1. tačka 3. ranijeg Zakona o policiji, odnosno članom 187. stav 1. tačka 5. važećeg Zakona o policiji vrednovan je rad u smenama kao dodatak na platu, odnosno kao uvećanje plate zaposlenih koji takav rad obavljaju povremeno u visini 28,6%, ali ne od osnovice, već za sate rada ostvarene u tom režimu rada (u smenama). Kako kod tužene postoje poslovi kod kojih je rad u smenama stalan uslov rada i poslovi kod kojih je takav rad povremen, opravdan je različit način vrednovanja takvog rada, u prvom slučaju kroz osnovnu platu, a u drugom kao dodatak na platu, odnosno uvećanje plate, zbog čega u konkretnom slučaju tužilac kome je rad u smenama vrednovan kroz osnovnu platu, ne može zahtevati procenat uvećanja predviđen za rad u smenama koji se uvodi povremeno.

Iz navedenih razloga, Vrhovni kasacioni sud je našao da nisu osnovani revizijski navodi o pogrešnoj primeni materijalnog prava, pa je odlučio kao u izreci na osnovu člana 414. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća-sudija

Vesna Popović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić