.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 2615/2021
04.11.2021. godina
Beograd
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislava Bosiljkovića, predsednika veća, Branke Dražić, Danijele Nikolić, Dobrile Strajina i Marine Milanović, članova veća, u parnici iz radnog odnosa tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Maja Jandrić Vilovski advokat iz ..., protiv tužene Osnovne škole „Vuk Karadžić“ iz Srbobrana, čiji je punomoćnik Gorana Velikinac advokat iz ..., radi isplate, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 1577/21 od 21.06.2021. godine, u sednici veća održanoj dana 04.11.2021. godine, doneo je
R E Š E NJ E
DOZVOLJAVA SE odlučivanje o posebnoj reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 1577/21 od 21.06.2021. godine.
UKIDAJU SE presuda Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 1577/21 od 21.06.2021. godine i presuda Osnovnog suda u Vrbasu P1 116/2020 od 02.03.2021, godine i predmet VRAĆA prvostepenom sudu na ponovno suđenje.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Osnovnog suda u Vrbasu P1 116/2020 od 02.03.2021, godine, stavom prvim izreke, odbijen je tužbeni zahtev kojim je tužilja tražila da se obaveže tužena na isplatu troškova prevoza za dolazak i odlazak sa rada u periodu od 01.02.2017. godine do 31.12.2019. godine, u iznosu od 46.525,55 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 01.01.2017. godine do isplate. Stavom drugim izreke, obavezana je tužilja da nadoknadi tuženoj troškove parničnog postupka u iznosu od 22.550,00 dinara u roku od osam dana pod pretnjom prinudnog izvršenja.
Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 1577/21 od 21.06.2021. godine odbijena je žalba tužilje i potvrđena presuda Osnovnog suda u Vrbasu P1 116/2020 od 02.03.2021, godine.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilja je, na osnovu člana 404. ZPP, blagovremeno izjavila reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava (posebna revizija).
Odlučujući o dozvoljenosti tužiljine posebne revizije, imajući u vidu odluke revizijskog suda u istim ili bitno istovetnim činjenično pravnim sporovima, Vrhovni kasacioni sud je našao da je o izjavljenoj reviziji potrebno odlučivati radi ujednačavanja sudske prakse.
Iz tog razloga je odlučeno kao u prvom stavu izreke.
Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 408. ZPP, revizijski sud je našao da je tužiljina revizija osnovana.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je u radnom odnosu kod tužene od 2012. godine. Tužiljino prebivalište nalazi se u Novom Sadu a mesto rada u Srbobranu. U spornom periodu tužilja je do mesta rada dolazila sopstvenim vozilom, a kada je do posla putovala javnim prevozom koristila je gradski prevoz do autobuske stanice u Novom Sadu i međugradski prevoz do autobuske stanice u Srbobranu, odakle je pešice dolazila do zgrade tužene škole. Tužena je plaćala troškove gradskog i međugradskog prevoza, ali ne i troškove prevoza u Srbobranu. Ta opština nema organizovani prevoz putnika. Veštačenjem je utvrđena visina troškova prevoza na osnovu podataka o ceni mesečne pretplatne karte u lokalu prevoznika „Bečej prevoz“, koji obavlja prevoz putnika na teritoriji susedne opštine Bečej.
Polazeći od tako utvrđenog činjenčinog stanja, nižestepeni sudovi su primenom člana 118. stav 1. tačka 1. Zakona o radu i člana 26. stav 1. i 2. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u osnovnim i srednjim školama i domovima učenika („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 21/15), odbili tužbeni zahtev. Po stanovištu sudova, udaljenost između autobuske stanice u Srbobranu i mesta tužiljinog rada iznosi 260m i zato ne postoji realna potreba za korišćenje javnog prevoza, niti tužilja ima mogućnost da takvu vrstu prevoza i koristi, zbog čega tužena nije u obavezi da joj te troškove nadoknadi.
Po stanovištu Vrhovnog kasacionog suda, u ovom sporu pogrešno je primenjeno materijalno pravo.
Odredbom člana 118. stav 1. Zakona o radu propisano je da zaposleni ima pravo na naknadu troškova u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu, pored ostalog i troškova za dolazak i odlazak sa rada u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju, ako poslodavac nije obezbedio sopstveni prevoz (tačka 1). Prema članu 26. stav 1. Posebnog kolektivnog ugovora za zaposlene u osnovnim i srednjim školama i domovima učenika, zaposleni ima pravo na naknadu za dolazak i odlazak sa rada u visini cene prevozne karte u javnom saobraćaju (gradski, prigradski, međugradski), koja mora biti isplaćena do petog u mesecu za prethodni mesec, ukoliko nije obezbedio sopstveni prevoz, a ako je peronska karta uslov korišćenja prevoza, smatra se da je ista sastavni deo troškova prevoza.
Iz navedenih odredbi sledi da udaljenost mesta rada od mesta stanovanja, u ovom slučaju od autobuske stanice u Srbobranu do koje tužilja dolazi međugradskim prevozom, nije predviđena kao kriterijum od kojeg zavisi pravo zaposlenog na troškove za dolazak i odlazak sa rada.
Iz tog razloga, presude nižestepenih sudova su morale biti ukinute i predmet vraćen prvostepenom sudu na ponovno suđenje jer zbog pogrešne primene materijalnog prava nije posebno cenjen nalaz veštaka dostavljen uz tužiljin podnesak od 02.09.2020. godine i dopuna nalaza od 17.12.2020. godine, u vezi sa obračunom troškova koje je tužena izvršila i dostavila uz podnesak od 30.10.2020. godine.
U ponovnom postupku prvostepeni sud će, imajući izloženo u vidu, odlučiti o zahtevu tužilje.
Sa svega navedenog, na osnovu člana 416. stav 2. ZPP, odlučeno je kao u drugom stavu izreke.
Predsednik veća - sudija
Branislav Bosiljković, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
