U IME NARODA

Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branka Stanića, predsednika veća, Tatjane Matković Stefanović i Tatjane Miljuš, članova veća, u parnici tužioca AA iz …, čiji je punomoćnik Mejdin Selmani, advokat u …, protiv tužene Republike Srbije, koju zastupa Državno pravobranilaštvo, Beograd, radi naknade štete, odlučujući o reviziji tužioca izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1410/19 od 24.05.2019. godine, u sednici veća održanoj dana 25. juna 2020. godine, doneo je

P R E S U D U

ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužioca izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1410/19 od 24.05.2019. godine.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 3210/18 od 24.01.2019. godine usvojen je tužbeni zahtev tužioca AA da se obaveže tužena da mu na ime naknade za odvojeni život od porodice za period od 13.04.2014. do 13.04.2016. godine isplati iznos od 798.174,00 dinara, sa zakonskom zateznom kamatom na svaki pojedinačni mesečni iznos kako je određeno u izreci i obavezana je tužena da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 74.564,00 dinara.

Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 1410/19 od 24.05.2019. godine preinačena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 3210/18 od 24.01.2019. godine tako što je odbijen kao neosnovan tužbeni zahtev kojim je tužilac tražio da se obaveže tužena da mu na ime naknade za odvojeni život od porodice za period od 13.04.2014. godine do 13.04.2016. godine isplati iznos od 798.174,00 dinara sa traženom zakonskom zateznom kamatom na svaki pojedinačni mesečni iznos i odbijen je zahtev tužioca da se obaveže tužena da mu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 74.564,00 dinara. Odbijen je zahtev tuženog za naknadu troškova drugostepenog postupka, kao neosnovan.

Protiv pravnosnažne drugostepene presude tužilac je izjavio blagovremenu i dozvoljenu reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.

Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu na osnovu člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“, broj 72/11, 49/13 – US, 74/13 – US, 55/2014, 87/2018 i 18/2020  – u daljem tekstu: ZPP), i nalazi da revizija nije osnovana.

Pobijana presuda je doneta bez bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju na kome je zasnovana pobijana odluka tužilac je bio sudija Osnovnog suda u Kosovskoj Mitrovici. Na tu funkciju nije reizabran u toku reforme pravosuđa krajem 2009. godine, ali je tokom 2012. godine odlukom Visokog saveta sudstva izabran za sudiju Osnovnog suda u Kosovskoj Mitrovici. Osnovni sud u Kosovskoj Mitrovici ima sudske jedinice Ranilug, Gračanica, Goraždevac i Štrpce. Tužilac je po godišnjem rasporedu poslova tog suda za 2014, 2015. i za 2016. godinu kojim je utvrđen raspored sudija i sudskog osoblja u sudskim jedinicama, raspoređen da radi u Sudskoj jedinici u Gračanici, gde je radio od 01.07.2012. sve do odlaska u penziju dana 13.04.2016. godine. Tužilac je imao boravište u ..., Opština ..., od 1985. godine, pa je zbog potrebe posla boravio u Gračanici iako je njegova porodica živela u ..., koji je udaljen od Gračanice ... km. Od ponedeljka do petka je boravio u Gračanici, gde su bile službene prostorije u kojima su sudije sudile i preduzimale sudske radnje, a vikendom je išao kući u ... . Veštačenjem je utvrđen iznos naknade od 988.763,65 dinara za odvojeni život od porodice koju potražuje tužilac. Tužilac je 16.09.2014. godine podneo molbu vršiocu funkcije Osnovnog suda za isplatu troškova smeštaja počev od 2012. godine, pozivajući se na odluku od 08.03.2010. godine, a zatim je podneo i zahtev za mirno rešenje spora od 16.10.2014. godine, Republičkom javnom pravobranilaštvu, za isplatu troškova odvojenog života za period od 20.06.2012. godine do 20.11.2013. godine i zakupninu za period od 20.06.2012. godine.

Na osnovu takvog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je ocenio da je tužbeni zahtev osnovan, primenom člana 11. Zakona o sudijama („Službeni glasnik RS“ br 116/2008… i 106/2015) i člana 5. Uredbe o naknadi i drugim primanjima izabranih i postavljenih lica u državnim organima („Službeni glasnik RS“ br. 44/2008 i 78/2012) i člana 45. i 48. stav 1. Uredbe o naknadi troškova i otpremnina državnih službenika i nameštenika („Službeni glasnik RS“ br 98/2007…i 84/2015), kojima je određeno pravo izabranog lica u državnim organima na naknadu troškova odvojenog života od porodice zbog toga što je privremeno premešten u drugo mesto rada, odnosno trajno premešten u drugo mesto rada koje je udaljeno više od 50 km od njegovog prebivališta i prethodnog mesta rada najduže godinu dana od dana trajnog premeštaja.

Drugostepeni sud je pravilno primenio materijalno pravo kada je, polazeći od člana 19. Zakona o sudijama kojim je propisano pod kojim uslovima se sudija može premestiti u drugi sud i člana 20. navedenog zakona kojim je propisano pod kojima uslovima se sudija može uputiti na rad u drugi sud, zaključio da se raspoređivanje sudija u sudsku jedinicu suda za koji je izabran, ne smatra ni premeštajem u drugi sud, ni upućivanjem na rad u drugi sud, niti premeštajem u drugo mesto rada u odnosu na prethodno mesto, u smislu navedenih odredaba Uredbe o naknadi troškova i otpremnina državnih službenika i nameštenika, već obavljanjem rada u mestu suda u koji je izabran za sudiju, u kome se poslovi iz nadležnosti suda obavljaju u sedištu suda i sudskih jedinica, odnosno odeljenja, na osnovu odredaba Zakona o područjima sudova i javnih tužilaštava. Godišnjim rasporedom poslova u sudu predsednik suda određuje vrstu sudijskog posla za svakog sudiju u sudu, sudskoj jedinici i odeljenju rasporedu poslova, a ne premeštaju sudija u drugo mesto rada.

Zakonom o sudijama nisu posebno uređena pitanja koja se odnose na vrste naknada i drugih primanja koje sudije imaju pravo u toku obavljanja sudijske funkcije, pa pravo naknade, po odredbi 11. Zakona o sudijama, sudije ostvaruju u skladu sa propisima koji uređuju prava iz radnog odnosa izabranih lica.

Uredba o naknadama i drugim primanjima izabranih i postavljenih lica i u državnim organima („Službeni glasnik RS“, br.44/08-prečišćen tekst i 78/12), odredbom člana 5. određuje pravo na naknadu troškova privremenog ili trajnog premeštaja u drugo mesto rada izabranih i postavljenih lica u državnim organima shodnom primenom Uredbe Vlade kojom se uređuje naknada troškova i otpremnina državnih službenika i nameštenika. Uredbom o naknadi troškova i otpremnini državnih službenika i nameštenika („Službeni glasnik RS“, br.98/2007 .... 84/2015) u članu 45. i 48. određeno je da se državnom službeniku i namešteniku naknađuju zbog privremenog ili trajnog premeštaja u drugo mesto rada udaljeno i od mesta njegovog prebivališta i od prethodnog mesta rada, između ostalih i troškovi odvojenog života od porodice.

Kako se u konkretnom slučaju ne radi ni o privremenom, ni o trajnom premeštaju tužioca u drugo mesto rada, udaljeno i od njegovog mesta prebivališta i od prethodnog mesta rada, to u navedenim propisima nema osnova za naknadu koju tužilac traži tužbenim zahtevom.

Stoga su neosnovani revizijski navodi kojima se ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava. Ukazivanje revidenta na drugačiju sudsku praksu, izraženu u odluci Apelacionog suda u Beogradu Gž1 816/15 od 07.10.2015. godine ne sprečava pravilnu primenu materijalnog prava u konkretnom slučaju.

Imajući u vidu navedeno, Vrhovni kasacioni sud je odbio kao neosnovanu reviziju tužioca i odlučio kao u izreci na osnovu člana 414. stav 1. ZPP.

Predsednik veća - sudija

Branko Stanić, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić