.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev2 746/2020
08.04.2021. godina
Beograd
U IME NARODA
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Branislava Bosiljkovića predsednika veća, Branke Dražić i Danijele Nikolić članova veća, u parnici tužilje AA iz ..., čiji je punomoćnik Dejan Krstić advokat iz ..., protiv tuženog Kliničkog centra Srbije, Beograd, radi utvrđenja, odlučujući o reviziji tužilje izjavljenoj protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2561/19 od 04.10.2019. godine, u sednici veća održanoj dana 08.04.2021. godine, doneo je
P R E S U D U
ODBIJA SE kao neosnovana revizija tužilje izjavljena protiv presude Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2561/19 od 04.10.2019. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Presudom Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 1737/17 od 07.05.2019. godine, stavom prvim izreke, utvrđeno je da je tužba tužilje u delu tužbenog zahteva za naknadu štete za period od juna 2017. godine do aprila 2017. godine, povučena. Stavom drugim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da se utvrdi da je dana 15.07.2011. godine radni odnos sklopljen kod tuženog na određeno vreme postao radni odnos na neodređeno vreme po sili zakona. Stavom trećim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da sud poništi rešenje tuženog broj .. od 30.03.2017. godine i obaveže tuženog da tužilju vrati na posao na radno mesto koje odgovara stručnoj spremi, znanju i iskustvu. Stavom četvrtim izreke, odbijen je kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje kojim je tražila da sud obaveže tuženog da joj nadoknadi izgubljenu zaradu i to za mesec april 2017. godine iznos od 21.132,80 dinara sa kamatom počev od 01.06.2017. godine do isplate i za mesec maj 2017. godine iznos od 24.102,72 dinara sa kamatom počev od 01.07.2017. godine do isplate. Stavom petim izreke odlučeno je da svaka stranka snosi svoje troškove postupka.
Presudom Apelacionog suda u Beogradu Gž1 2561/19 od 04.10.2019. godine, stavom prvim izreke, potvrđena je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 1737/17 od 07.05.2019. godine, u stavu prvom, drugom i delu stava trećeg izreke u odnosu na poništaj rešenja broj .. od 30.03.2017. godine i vraćanja na rad, u stavu četvrtom i u delu stava petog izreke u odnosu na tužilju i žalba tužilje u tom delu odbija kao neosnovana. Stavom drugim izreke ukinuta je presuda Prvog osnovnog suda u Beogradu P1 1737/17 od 07.05.2019. godine u ostalom delu stava trećeg izreke i tužba tužilje u tom delu odbačena kao nedozvoljena.
Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu, tužilja je blagovremeno izjavila reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Vrhovni kasacioni sud je ispitao pobijanu presudu u smislu odredbe člana 408. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11, 49/13-US, 74/13- US, 55/14 i 87/18 – u daljem tekstu: ZPP) i utvrdio da revizija tužilje nije osnovana.
U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju Vrhovni kasacioni sud pazi po službenoj dužnosti.
Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilja je bila u radnom odnosu kod tuženog po osnovu više zaključenih ugovora o radu na određeno vreme počev od 07.07.2010. godine sve do 03.04.2017. godine, kada je tužilji radni odnos prestao zbog isteka perioda za koji je isti zasnovan. U navedenom periodu tužilja je po osnovu više zaključenih ugovora o radu obavljala poslove ... i to po osnovu ugovora broj .. od 09.07.2010. godine i aneksa 1 ugovora o radu od 06.01.2011. godine, ugovora o radu broj .. od 16.06.2011. godine kada je obavljala poslove ..., po osnovu ugovora o radu broj .. od 14.05.2012. godine kada je obavljala poslove ..., zatim je po osnovu ugovora o radu broj .. od 22.05.2013. godine, ugovora o radu broj .. od 14.08.2014. godine, ugovora o radu broj .. od 09.04.2014. godine, ugovora o radu broj .. od 11.12.2015. godine, ugovora o radu broj .. od 12.04.2016. godine kojim je tužilja zasnovala radni odnos na određeno vreme radi potrebe posla na slobodnom mestu ..., ugovora o radu broj .. od 14.10.2016. godine i ugovora o radu broj .. od 13.03.2017. godine na radnom mestu ... . Između zaključenih ugovora o radu na određeno vreme bilo je više prekida u radu dužih od 30 dana. Rešenjem tužene br. .. od 30.03.2017.godine, shodno odredbi člana 175.stav 1.tačka 1. Zakona o radu, tužilji je prestao radni odnos kod tuženog zasnovan ugovorom o radu od 13.03.20017.godine, zbog isteka roka na koji je radni odnos zasnovan. Tužilja je dana 12.05.2017. godine podnela tužbu kojom je tražila da se utvrdi da je radni odnos tužilje zasnovan na određeno vreme prerastao u radni odnos na neodređeno vreme po sili zakona te da se poništi rešenje tuženog od 30.03.2017. godine i obaveže tuženi da tužilju vrati na rad.
Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, po oceni Vrhovnog kasacionog suda, pravilno su nižestepeni sudovi primenili materijalno pravo i odbili kao neosnovan tužbeni zahtev tužilje jer u konkretnom slučaju nisu ispunjeni uslov za preobražaj radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme, shodno odredbi člana 37. Zakona o radu, jer tužilja u periodu od zasnivanja radnog odnosa pa sve do prestanka radnog odnosa nije obavljala istovrsne poslove u neprekidnom trajanju od 12, odnosno 24 meseca, jer je imala više prekida u radu dužih od 30 dana.
Odredbom člana 37. Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, br. 24/05 i 61/05) propisano je da se radni odnos zasniva na vreme čije je trajanje unapred određeno kada su u pitanju: sezonski poslovi, rad na određenom projektu, povećanje obima posla koje traje određeno vreme i slično za vreme trajanja tih potreba, s tim što tako zasnovan radni odnos neprekidno ili sa prekidima ne može trajati duže od 12 meseci. Pod prekidom se ne smatra prekid kraći od 30 dana.
Saglasno navedenom, ispunjenost uslova za zasnivanje radnog odnosa na neodređeno vreme (prerastanje radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme) zasnovanog po ugovoru o radu zaključenog u vreme važenja Zakona o radu („Službeni glasnik RS“, broj 24/05) ceni se po odredbama tog zakona. Ukoliko je u toku trajanja radnog odnosa zasnovanog na određeno vreme došlo do izmene propisa koji su bili na snazi u vreme zasnivanja radnog odnosa primenjuju se propisi koji su bili na snazi u vreme zasnivanja radnog odnosa.
Prema pravnom shvatanju Vrhovnog kasacionog suda usvojenom na Sednici građanskog odeljenja od 25.12.2012. godine, poslodavac i zaposleni mogu da zaključe jedan ili više sukcesivnih ugovora o radu na određeno vreme na istim poslovima, čije ukupno trajanje neprekidno ili sa prekidima kraćim od 30 dana ne može da bude duže od 12 meseci (osim zamene odsutnog radnika). Ako poslodavac i zaposleni zaključe ugovor o radu na određeno vreme po isteku roka od jedne godine na istovrsnim poslovima pa zaposleni radi duže od pet radnih dana, stekli su se uslovi za prerastanje radnog odnosa na određeno vreme u radni odnos na neodređeno vreme.
U konkretnom slučaju tužilja je bila u radnom odnosu kod tuženog po osnovu više zaključenih ugovora o radu na određeno vreme u periodu od 07.07.2010. godine od 03.04.2017. godine, ali ne i u neprekidnom trajanju od 12 meseci, jer je tokom postupka pouzdano utvrđeno da je između zaključenih ugovora o radu bilo prekida u radu dužih od 30 dana i to u periodu od 10.04.2013. godine do 23.05.2013. godine, zatim u periodu od 23.04.2014. godine do 14.08.2014. godine i u periodu od 14.02.2015. godine do 10.04.2015. godine nakon kog perioda je nastupio prekid u trajanju dužem od 30 dana, obzirom da je novi ugovor zaključen za period od 11.12.2015.godine do povratka odsutne radnice. Osim toga, nije ispunjen ni uslov da je tužilja kod tuženog radila na istim poslovima, jer je pored poslova ..., tužilja po ugovoru o radu od 16.06.2011. godine obavljala i poslove ... .
Na osnovu izloženog Vrhovni kasacioni sud nalazi da su nižestepeni sudovi pravilno primenili odredbu člana 37. stav 2. i stav 4. Zakona o radu kada su odbili zahtev tužilje kojim je tražila da se utvrdi da je kod tuženog zasnovala radni odnos na neodređeno vreme.
Imajući u vidu da u konkretnom slučaju nisu ispunjeni uslovi za preobražaj radnog odnosa u radni odnos na neodređeno vreme, pravilna je i odluka nižestepenih sudova kojim je odbijen zahtev za poništaj rešenja o otkazu ugovora o radu i naknade izgubljene zarade obzirom da je isti prestao istekom roka na koji je zaključen, što predstavlja zakonski osnov iz člana 175. tačka 1. Zakona o radu.
Pravilno su sudovi odbili zahtev tužilje za vraćanje na rad, jer nepostojanje pravnosnažne sudske odluke kojom je utvrđeno da je zaposlenom nezakonito prestao radni odnos, isključuje i osnovanost zahteva za njegovu reintegraciju, primenom člana 191. stav 1. Zakona o radu.
Na osnovu člana 414. stav 1. ZPP odlučeno je kao u izreci.
Predsednik veća - sudija
Branislav Bosiljković, s.r.
Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Marina Antonić
