.jpg "Sudska praksa")
Republika Srbija
VRHOVNI KASACIONI SUD
Rev 1588/2022
22.03.2023. godina
Beograd
Vrhovni kasacioni sud, u veću sastavljenom od sudija: Jelice Bojanić Kerkez, predsednika veća, Vesne Stanković i Radoslave Mađarov, članova veća, u vanparničnom postupku predlagača AA iz ... i BB iz ..., čiji je zajednički punomoćnik Vojislav Babić, advokat iz ..., protiv protivnika predlagača Gradske opštine Zvezdara iz Beograda, koju zastupa Gradsko pravobranilaštvo Grada Beograda i krajnjih korisnika JP „Putevi Srbije“ Beograd i „Srbijaput“ a.d. Beograda, čiji je punomoćnik Milan Lukić, advokat iz ..., radi određivanja naknade za eksproprisane nepokretnosti, odlučujući o reviziji krajnjeg korisnika JP „Putevi Srbije“ Beograd, izjavljenoj protiv rešenja Višeg suda u Beogradu Gž 7701/21 od 21.05.2021. godine, u sednici veća održanoj dana 22.03.2023. godine, doneo je
R E Š E NJ E
ODBIJA SE kao neosnovana revizija krajnjeg korisnika JP „Putevi Srbije“ Beograd, izjavljena protiv rešenja Višeg suda u Beogradu Gž 7701/21 od 21.05.2021. godine.
O b r a z l o ž e nj e
Rešenjem Prvog osnovnog suda u Beogradu R1 64/19 od 30.09.2020. godine, stavom prvim izreke, utvrđeno je da je predlog predlagača povučen u odnosu na krajnjeg korisnika „Srbijaput“ a.d. Beograd. Stavom drugim izreke, određena je naknada za eksproprisano nacionalizovano građevinsko zemljište na kat. parc. br. .. površine 765 m2, upisane u ZKUL br. .. KO ..., kat. parc. br. .. površine 226 m2 upisane u ZKUL br. .. KO ..., pa je obavezan krajnji korisnik eksproprijacije JP „Putevi Srbije“ Beograd, da isplati na ime naknade predlagaču AA iznos od 5.698.250,00 dinara, od čega na ime ½ dela kat. parc. br. .. površine 765 m2 iznos od 4.398.750,00 dinara i na ime ½ dela kat. parc. br. .. površine 226 m2, iznos od 1.299.500,00 dinara, sve sa zakonskom zateznom kamatom od donošenja rešenja do isplate. Stavovima trećim i četvrtim izreke, predlozi predlagača AA i BB za isplatu naknade za eksproprisane nepokretnosti, bliže označene brojevima i površinom parcela, su odbijeni kao neosnovani. Stavom petim izreke, obavezan je krajnji korisnik JP „Putevi Srbije“ Beograd da predlagaču AA isplati na ime troškova postupka iznos od 295.800,00 dinara.
Rešenjem Višeg suda u Beogradu Gž 7701/21 od 21.05.2021. godine, odbijena je kao neosnovana žalba krajnjeg korisnika JP „Putevi Srbije“ Beograd i potvrđeno prvostepeno rešenje u stavovima drugom i petom izreke. Odbijen je zahtev krajnjeg korisnika JP „Putevi Srbije“ za naknadu troškova drugostepenog postupka kao neosnovan.
Protiv pravnosnažnog rešenja donetog u drugom stepenu, krajnji korisnik JP „Putevi Srbije“ Beograd je blagovremeno izjavio posebnu reviziju zbog pogrešne primene materijalnog prava.
Predlagači su blagovremeno podneli odgovor na reviziju.
Revizija je dozvoljena po odredbi člana 27. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku u vezi člana 403. stav 3. ZPP („Službeni glasnik RS“ br. 72/11 ... 18/20), pa je Vrhovni kasacioni sud ispitao pobijano rešenje po članu 408. ZPP i našao da je revizija neosnovana.
Prema utvrđenim činjenicama, predmetne parcele oduzete su rešenjem Skupštine opštine Zvezdara, Sekretarijata za privredu i finansije broj 463/107 od 20.04.1978. godine u korist Opštine Zvezdara, za potrebe Zajednice preduzeća za puteve SR Srbije „Srbijaput“ Beograd, radi izgradnje dela savremenog puta Beograd – Niš. Ovom rešenju prethodilo je rešenje istog upravnog organa od 18.04.1977. godine, kojim je izuzeto iz poseda uz naknadu zemljište sukorisnika VV i GG sa po ½ dela. Predlagač AA je pravni sledbenik VV, kome je za biljne kulture po zaključenom poravnanju 1978. godine isplaćena naknada od 30.905,00 dinara, ali je ostala neisplaćena naknada za eksproprisano zemljište, bližih oznaka kao u izreci prvostepenog rešenja. Visina naknade utvrđena je sa polazištem na izveštaj Poreske uprave – Filijala Zvezdara od 08.07.2020. godine, pošto učesnici u postupku procenu nisu sporili, pa je sud krećući se u granicama postavljenog zahteva odluku o visini naknade doneo s pozivom na odredbe članova 41. stav 2. i 42. Zakona o eksproprijaciji i 132. Zakona o vanparničnom postupku. Pasivnu legitimaciju krajnjeg korisnika JP „Putevi Srbije“ zasniva na činjenici da je autoput, zbog čije izgradnje je zemljište eksproprisano dobro od opšteg interesa u javnoj svojini Republike Srbije, te da JP „Putevi Srbije“ ima obavezu isplate naknade po odredbama Zakona o javnim putevima („Službeni glasnik RS“ br. 101/05), Odluke o osnivanju Javnog preduzeća za upravljanje državnim putevima („Službeni glasnik RS“ br. 115/05), kao i člana 19. Zakona o javnoj svojini, pošto je osnovano od strane države u svrhu obavljanja delatnosti upravljanja državnim putevima, a registrovana delatnost obuhvata i vršenje investitorske funkcije na izgradnji i rekonstrukciji državnog puta.
Po oceni Vrhovnog kasacionog suda, odluke nižestepenih sudova zasnovane su na pravilnoj primeni materijalnog prava.
Krajnji korisnik u reviziji istrajava na prigovoru nedostatka pasivne legitimacije, pošto je po potvrdi Agencije za privredne registre BD 7806/2016 od 09.02.2016. godine pravni sledbenik Zajednice preduzeća za puteve SR Srbije „Srbijaput“ Beograd današnje Preduzeće za organizovanje poslova zaštite, održavanje i izgradnju puteva „Srbijaput“ a.d. Beograd, a ne Javno preduzeće „Putevi Srbije“ Beograd. O ovom prigovoru izjasnili su se nižestepeni sudovi, navodeći da je za pasivnu legitimaciju krajnjeg korisnika od ključnog značaja odluka o osnivanju Javnog preduzeća za upravljanje državnim putevima („Službeni glasnik RS“ br. 115/05), imajući u vidu da je pravni sledbenik Zajednice preduzeća za puteve SR Srbije „Srbijaput“ u Beogradu promenio pravnu formu i da je organizovan kao akcionarsko društvo, a da je eksproprisana nepokretnost javna svojina Republike Srbije. Pri tome, Javno preduzeće „Putevi Srbije“ Beograd koristi predmetne eksproprisane nepokretnosti u svrhu radi koje je eksproprijacija izvršena, ono ima u okviru registrovane delatnosti investitorsku funkciju na izgradnji i rekonstrukciji državnog puta, pa je na njegovoj strani i obaveza isplate tržišne naknade za eksproprisane nepokretnosti predlagača.
Stoga, prilaganjem odluka nižestepenih sudova, koje su uslovljene konkretnim činjeničnim utvrđenjem u svakom postupku, ne dovodi se u sumnju zakonitost pobijanog rešenja u ovom postupku u kome je utvrđeno da je nepokretnost koja je eksproprisana izuzeta iz poseda 1977. godine, da je privedena nameni za autoput Beograd – Niš, da tržišna naknada za eksproprisano zemljište nije isplaćena, te da je krajnji korisnik JP „Putevi Srbije“ korisnik javnog dobra.
Iz navedenih razloga, odluka u izreci doneta je na osnovu odredbe člana 414. stav 1. ZPP, u vezi sa odredbom člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku.
Predsednik veća – sudija
Jelica Bojanić Kerkez,s.r.
Za tačnost otpravka
upravitelj pisarnice
Marina Antonić
