Presudom Apelacionog suda u Novom Sadu Gž1 1962/17 od 02.10.2017. godine, stavom prvim izreke, presuda Osnovnog suda u Novom Sadu P1 179/2017 od 01.06.2017. godine je delimično preinačena tako što je odbijen zahtev tužioca za isplatu naknade na ime regresa za period od aprila do decembra 2015. godine preko iznosa od 12.880,22 dinara sa zakonskom zateznom kamatom od 01.01.2016. godine do isplate. Stavom drugim izreke, obavezan je tužilac da tuženom naknadi troškove žalbenog postupka u iznosu od 13.900,00 dinara u roku od osam dana.

Protiv pravnosnažne presude donete u drugom stepenu tužilac je blagovremeno izjavio reviziju iz svih zakonskih razloga, radi ujednačavanja sudske prakse i razmatranja pitanja od opšteg interesa.

Odlučujući o izjavljenoj reviziji, na osnovu člana 403. stav 2. tačka 2. i člana 408. Zakona o parničnom postupku (ZPP), Vrhovni kasacioni sud je našao da je tužiočeva revizija osnovana.

U sprovedenom postupku nije učinjena bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. ZPP na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti. Revizijom se posebno ne ukazuje na postojanje drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka koje su članom 407. stav 1. tačke 2. i 3. ZPP predviđene kao razlog za ovaj vanredni pravni lek.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužilac je u radnom odnosu na neodređeno vreme kod tuženog od 03.11.2011. godine, na radnom mestu kontrolor parkiranja. Ugovorom o radu, između ostalog je predviđeno da se regres za korišćenje godišnjeg odmora isplaćuje u skladu sa važećim programom poslovanja, a najkasnije zaključno sa decembrom mesecom tekuće godine (član 8). Aneksom ugovora o radu od 18.09.2014. godine utvrđeno je pravo tužioca na regres za korišćenje godišnjeg odmora u visini 75% od prosečne zarade po zaposlenom u privredi Republike Srbije, kako je bilo propisano odredbom člana 54. Kolektivnog ugovora kod tuženog od 18.08.2011. godine i članom 59. Kolektivnog ugovora kod tuženog od 30.09.2015. godine, kao i članom 42. Posebnog kolektivnog ugovora za javna, komunalna i druga javna preduzeća Grada Novog Sada („Službeni list Grada Novog Sada“, broj 21/13 ... 46/14). Tužilac je u 2015. godini imao pravo na godišnji odmor u trajanju od 29 radnih dana koji je u celini iskoristio. U spornom periodu od aprila do decembra 2015. godine tuženi nije isplaćivao naknadu troškova za regres za korišćenje godišnjeg odmora u visini utvrđenoj njegovim kolektivnim ugovorima, ali ni u visini obračunatoj prema Posebnom kolektivnom ugovoru za javna, komunalna i druga javna preduzeća Grada Novog Sada, već u manjem iznosu od 10.255,22 dinara neto. Prema programu poslovanja za 2015. godinu, za koju je tuženi dobio saglasnost, na sintetičkom kontu 520 (troškovi zarada, naknada zarade i ostali lični rashodi) ostala su neutrošena - raspoloživa sredstva koja su bila dovoljna da se u celosti tužiocu isplati razlika između plaćene naknade za regres i naknade na koju bi imao pravo primenom označenih odredbi kolektivnih ugovora kod tuženog, odnosno odredbe Posebnog kolektivnog ugovora za javna, komunalna i druga javna preduzeća Grada Novog Sada. Pripadajući regres za sporni period iznosi 24.091,17 dinara neto, tako da tužiocu nije isplaćeno 13.735,95 dinara. Tuženi je priznao tužbeni zahtev do iznosa od 12.880,22 dinara, srazmerno visini neutrošenih sredstva za zarade koja su dovoljna za isplatu regresa svim zaposlenima u visini od 93,77% pripadajućeg regresa.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, prvostepeni sud je primenom člana 118. tačka 1. Zakona o radu usvojio tužbeni zahtev i obavezao tuženog na isplatu naknade za regres u iznosu od 17.735,95 dinara. Po nalaženju tog suda, ukupna planirana sredstva za zaradu, naknade zarade i ostale rashode (konto 52) nisu iskorišćena u celosti i preostalo je dovoljno neutrošenih sredstava za isplatu ukupne razlike naknade za regres za sve zaposlene, pa i za tužioca.

Po nalaženju drugostepenog suda, tuženi je jano preduzeće čiji je osnivač Grad Novi Sad, tako da je njegovo poslovanje regulisano Zakonom o javnim preduzećima i Uredbom o načinu i kontroli obračuna i isplate zarade u javnim preduzećima („Službeni glasnik Republike Srbije“, broj 27/14). Odredbe navedenog zakona (član 50. stav 2. i 3) i podzakonskog akta (članovi 1. i 2) ograničavaju tuženog da, pod pretnjom propisanih sankcija, samostalno donosi opšti akt kojima se uređuju pitanja zarada i drugih primanja, kao i da vrši obračun i isplatu bez prethodno dobijene saglasnosti Vlade, pa time i da preraspoređuje i isplaćuje sredstva za druge namene unutar određenog konta. S`obzirom na utvrđenu činjenicu da je tuženi, u skladu sa programom poslovanja, u okviru planiranog ukupnog iznosa sredstava za zarade zaposlenih (u koja su uračunata i sredstva za naknadu troškova regresa) imao neutrošenih sredstava dovoljnih da se naknada za regres tužiocu može isplatiti samo do priznatog iznosa od 12.880,22 dinara, drugostepeni sud je preinačio prvostepenu presudu i odbio tužbeni zahtev za isplatu iznosa od još 855,37 dinara.

Vrhovni kasacioni sud nalazi da se revizijom tužioca u ovom sporu osnovano ukazuje na pogrešnu primenu materijalnog prava.

Tuženi nije mogao uskratiti tužiocu pravo priznato zakonom i zato tužiocu pripada tražena naknada regresa u visini utvrđenoj kolektivnim ugovorom kod tuženog, kojim je i sam tuženi priznao zaposlenima ovo pravo. Okolnost što tuženi programom poslovanja nije predvideo novčana sredstva i za ovu namenu, ne oslobađa ga obaveze da postupa u skladu sa pojedinačnim i opštim aktima o radu. Plan i program poslovanja tuženog poslodavca ne može derogirati odredbe opštih autonomnih izvora radnog prava i obaveze tuženog iz ugovora o radu i aneksa ugovora o radu zaključenih sa tužiocem, s`obzirom da su zaključeni na osnovu Zakona o radu kao imperativnog propisa. Zbog toga tužilac ima pravo na naknadu troškova regresa za korišćenje godišnjeg odmora u skladu sa ugovorom o radu, kolektivnim ugovorima kod tuženog i Posebnim kolektivnim ugovorom za javna, komunalna i druga javna preduzeća Grada Novog Sada, zbog čega je preinačena presuda drugostepenog suda tako što je odbijena žalba tuženog i potvrđena prvostepena presuda u delu kojim je tuženi obavezan da po tom osnovu isplati tužiocu iznos od još 855,75 dinara sa pripadajućom zateznom kamatom.

Iz navedenih razloga, na osnovu člana 416. stav 1. ZPP, odlučeno je kao u prvom stavu izreke.

Odluka o zahtevu tužioca za naknadu troškova postupka po reviziji, sadržana u drugom stavu izreke, doneta je primenom člana 165. stav 2. u vezi sa članovima 153. stav 1. i 154. ZPP. Tužiocu su zato dosuđeni troškovi postupka po vanrednom pravnom leku u ukupnom iznosu od 21.500,00 dinara, i to za sastav revizije u iznosu od 12.000,00 dinara, sudsku taksu za reviziju u iznosu od 3.800,00 dinara i odluku po reviziji u iznosu od 5.700,00 dinara koje su odmerene primerom važeće Advokatske i Taksene tarife.

Predsednik veća - sudija

Branislava Apostolović, s.r.

Za tačnost otpravka

Upravitelj pisarnice

Marina Antonić