Protiv rešenja drugostepenog suda predlagači su izjavili blagovremenu reviziju zbog bitne povrede odredaba parničnog postupka i pogrešne primene materijalnog prava.

Protivnik predlagača je dostavio odgovor na reviziju predlagača.

Vrhovni sud je ispitao pobijanu odluku primenom odredbe člana 408. u vezi člana 420. stav 1. i stav 6. Zakona parničnom postupku („Službeni glasnik RS“ br. 72/11 ... 10/23), i odredbe člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku („Službeni glasnik SRS“, br. 25/82 i 48/88 i „Službeni glasnik RS“, br.46/95 ... 14/2022) pa je utvrdio da je revizija neosnovana.

U postupku nije učinjena bitna povreda odredaba postupka iz člana 374. stav 2. tačka 2. Zakona o parničnom postupku, na koju revizijski sud pazi po službenoj dužnosti.

Neosnovani su navodi revizije protivnika predlagača da je drugostepeni sud učinio bitnu povredu odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 1. u vezi člana 8. Zakona o parničnom postupku, imajući u vidu da je drugostepena odluka doneta u sednici veća na osnovu utvrđenog činjeničnog stanja i ocene dokaza od strane prvostepenog suda, odnosno da drugostepeni sud nije izvodio niti cenio izvedene dokaze.Bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 374. stav 2. tačka 12. Zakona o parničnom postupku, na koju predlagači u reviziji takođe ukazuju, nije razlog za izjavljivanje revizije u smislu odredbe člana 407. stav 1. tačka 2. Zakona o parničnom postupku.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, rešenjem Odeljenja za komunalne delatnosti, urbanizam i građenje Opštinske uprave Stara Pazova od 28.03.2006. godine utvrđeno je, da je DD, bivšem iz ..., prestalo pravo korišćenja na nekretnini – neizgrađenom građevinskom zemljištu u državnoj svojini na gruntovnoj parceli .. njiva u „... polju“ površine 3 ha 48 ari 83 m2, upisane u zkul.br. .. KO Stara Pazova, koje odgovara delu kp. br. .. upisane u posedovnom listu broj .. KO Stara Pazova i da se na istom zemljištu uspostavlja pravo korišćenja u korist Opštine Stara Pazova, radi privođenja planiranoj nameni – sprovođenja Plana detaljne regulacije naselja Istočne radno-komunalne zone i Privredno-rekreativnog centra. U periodu od 1952. do 1953. godine u Opštini Stara Pazova sproveden je postupak rasformiranja seljačkih radnih zadruga, tako što je ranijim sopstvenicima vraćeno zemljište koje su uneli u zadruge, adekvatnom zamenom koja se ogledala u davanju površine drugog zemljišta koje je odgovaralo zemljištu koje su oni uneli u zadrugu. Porodica DD je u postupku arondacije (zamene zemljišta) sprovedene 1953. godine, u zamenu za oduzeto zemljište, parcelu broj .., dobila drugo zemljište u potesu «...» i to: parcele broj .., .. i .., sve upisane u posedovnom listu broj .. KO Stara Pazova na ime ĐĐ, pravnog prethodnika DD. Na osnovu ostavinskog rešenja O 146/73, upisano je vlasništvo na predmetnim parcelama u korist DD, a na osnovu ostavinskog rešenja O 139/16 upisano je pravo vlasništva u korist EE i GG, koji su nasledili DD, nakon što je on preminuo ...2002. godine. EE je preminuo ...2004. godine, a njega su nasledili supruga AA i deca BB i VV po rešenju Javnog beležnika Petra Đurđevića iz ... od 20.03.2024. godine. Presudom Upravnog suda, Odeljenje u Kragujevcu U 1575/10 (2007) od 25.03.2010. godine, odbijena je tužba tužilaca EE i GG, izjavljena protiv navedenog rešenja od 28.03.2006. godine. U toj presudi je, između ostalog, navedeno da je u postupku utvrđeno da tužioci, kao i njihovi pravni prethodnici, nisu u posedu predmetne nepokretnosti više od 50 godina, odnosno od 1953. godine i da im je, u postupku arondacije, za oduzeto zemljište dodeljeno drugo zemljište, te da su oni u potpunosti namireni u svom pravu na naknadu koja bi im inače pripadala. Na oduzetom zemljištu DD je ostao upisan kao korisnik do privođenja iste parcele nameni, shodno odredbi člana 87. Zakona o planiranju i izgradnji, iako nije u posedu te parcele počev od 1953. godine. Opština Stara Pazova je 03.03.2006. godine pokrenula postupak prenosa prava korišćenja radi privođenja nameni predmetne parcele, kako bi činjenično stanje uskladila sa gruntovnim upisom tj. donela rešenje o prestanku prava korišćenja sa predlagača (pokojnog DD) na protivnika predlagača. U postupku pred Opštinskim organom uprave, EE i GG, sinovi pokojnog DD su, na ročištu održanom 07.03.2006. godine, izjavili da im je poznato da je njihov pokojni otac u zamenu za oduzeto zemljište dobio drugo zemljište iste površine u potesu «...», ali da smatraju da im pripada pravo na novčanu naknadu u visini razlike između vrednosti oduzetog zemljišta i zemljišta koje je vraćeno njihovom ocu. Na isti način izjasnili su se i na ročištu pred organom upravo održanim 24.03.2024. godine, dodavši još da su u posedu oduzetog zemljišta ne nalaze više od 50 godina, ali da se protive predlogu Opštinskog pravobranilaštva za prenos prava korišćenja predmetnog zemljišta zbog neadekvatne vrednosti zemljišta koje je njihov otac dobio kao naknadu za oduzeto zemljište. Iza pokojnog DD je 30.03.2015. godine doneto rešenje o naknadno pronađenoj imovini, koja se odnosi na prava po osnovu navedenog rešenja Opštinskog organa uprave Stara Pazova od 28.03.2006. godine, a 28.01.2016. godine doneto je rešenje broj O 139/16 o naknadno pronađenoj imovini iza pokojnog DD, koja imovina se odnosi na nepokretnosti, zemljište u potesu «...» KO Stara Pazova i to: kp. br. .. njiva II klase «...», površine 1 ha 91 a 85 m2; njiva III klase «...», površine 95a 89 m2; parc.broj ... njiva II klase «...» površine 38a 38 m2; njiva III klase «...», površine 19 a 17 m2; kat.parc.broj .. njiva II klase «...» površine 21 a 90,2 m2; njiva III klase «...» površine 10 a 93 m2. Veštačenjem je utvrđeno da tržišna vrednost nepokretnosti kat.parc.broj .. njiva «... Polje» površine 3 ha 48 a 83 m2 na dan veštačenja 06.08.2021. godine iznosi 127.205.236,64 dinara.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su predlog predlagača da im se dosudi naknada za eksproprisano zemljište, deo kp.br. .. KO Stara Pazova, upisane u list nepokretnosti broj .. KO Stara Pazova, u površini od 3 ha 48 ara 83 m2, odbili, nalazeći da su predlagači za to zemljište dobli drugo zemljiše u potesu „...“ na osnovu nesporne činjenice da oni, kao i njihovi pravni prethodnici, nisu u posedu oduzetog zemljišta još od 1953 godine jer je porodica DD, u zamenu za oduzeto zemljište, dobila drugo odgovarajuće zemljište. Eventualna razlika u vrednosti oduzetog i u zamenu datog zemljišta, po oceni nižestepenih sudova predstavlja štetu koja nije predmet ovog postupka.

Po oceni Vrhovnog suda, odluka nižestepenih sudova je pravilna.

U vreme kada je pravnom prethodniku tužilaca (DD koji je preminuo ...2002.godine), oduzeta predmetna parcela (1953. godine), bio je na snazi Osnovni zakon o eksproprijaciji objavljen u „Službenom listu FNRJ“ br. 28/47 od 04.04.1947. godine, kojim je propisano da nepokretna imovina i pravo na nepokretnosti i imovinu mogu se eksproprisati kada to traži opšti interes izvođenja korisnik radova za svrhe društveno ekonomskog i kulturnog podizanja i razvoja naroda, navedene u članu 1. te odredbe zakona. Na osnovu člana 15. tog Zakona, naknada za imovinu eksproprisanu u korist države može se sastojati kako u novcu, tako i u državnim obveznicama, a u slučaju eksproprijacije nepokretnosti i u davanju druge nepokretnosti u zamenu za eksproprisanu.

U obrazloženju rešenja Odeljenja za komunalne delatnosti, urbanizam građenje Opštine Stara Pazoa 463-172/2006- III-02 od 28.03.2006. godine, na osnovu koga je prestalo pravo korišćenja na neizgrađenom građevinskom zemljištu u državnoj svojini na gruntovnoj parceli broj .., njiva u ... polju, površine 3 ha 48a 83 m2, upisanoj uzkul. .. KO Stara Pazova, koja odgovara delu kp.br. .. upisane u posedovnom listu broj .. KO Stara Pazova, navedeno je da je pokojni DD u zamenu za oduzeto dobio drugo zemljište iste površine koje se nalazi u potesu „...“, a da se njegovi naslednici protive podnetom predlogu od strane Opštinskog javnog pravobranioca zbog neadekvatne vrednosti zemljišta koje je dobijeno u zamenu za oduzeto zemljište, ukazujući da se ne nalaze u posedu predmetne nepokretnosti „već 50 godina“.

Na osnovu činjenice da se EE i GG ne nalaze u posedu predmetne nepokretnosti već 50 godina i da je za oduzeto zemljiše dobijeno drugo zemljište iste površine kao i oduzeto, a koje se, po izjavi stranaka nalazi u potesu „...“, navedenim rešenjem nije odlučeno o naknadi za deposedirano zemljište, a Opština Stara Pazova je 03.03.2006. godine taj postupak pokrenula (prenos prava korišćenja) radi privođenja nameni predmetne parcele kako bi se faktičko stanje uskladilo sa gruntovnim upisom, odnosno donelo rešenje o prestanku prava korišćenja predlagača (DD) i upisu prava protivnika predlagača.

Kod ovako utvrđenog činjeničnog stanja, sledi da je pravilan zaključak nižestepenih sudova o neosnovanosti predloga predlagača da im se dosudi naknada za eksproprisano zemljište, jer je njihovom pravnom prethodniku, u naknadu za to zemljište, dato drugo zemljište odgovarajuće površine.

Navodima revizije predlagači pobijaju pravilnost utvrđenog činjeničnog stanja što nije dozvoljeno jer je odredbom člana 407. stav 1. tačka 2. Zakona o parničnom postupku propisano da revizija ne može da se izjavi zbog pogrešno ili nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja, osim u slučaju iz člana 403. stav 2. tog zakona, što ovde nije slučaj.

Na osnovu odredbe člana 414. stav 1., u vezi člana 420. stav 6. Zakona o parničnom postupku i člana 30. stav 2. Zakona o vanparničnom postupku, Vrhovni sud je odlučio kao u izreci.

Predsednik veća – sudija

Gordana Komnenić,s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković