Prema utvrđenom činjeničnom stanju, predlagač je bila u emotivnoj vezi sa pokojnim VV, koji je preminuo 26.11.2022. godine. Izvedenim dokazima nije utvrđeno postojanje vanbračne zajednice u smislu trajnije zajednice života između predlagača i pok. VV, imajući u vidu da su oni bili prijavljeni na različitim adresama prebivališta i to predlagač u ..., Ul, ... br. ..., a pok. VV u ..., Ul. ... br. ... i da je protivnik predlagača rođeni brat pok. VV, koji se izjasnio da zna da su oni bili u vezi, ali ne i u vanbračnoj zajednici. Pored toga, utvrđeno je da je u vreme kada je pok. VV bio hospitalizovan, a potom i preminuo, predlagač je bila u .., znala je da je VV u bolnici u ... i da je preminuo, ali nije prisustvovala njegovoj sahrani, već ga je sahranio njegov brat, protivnik predlagača BB.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, nižestepeni sudovi su zaključili da između predlagača i pok. VV, biv.iz .., nije postojala vanbračna zajednica, u smislu odredbe člana 4. Porodičnog zakona i 28. stav 1. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju, pa je predlog predlagača odbijen.

Po oceni Vrhovnog suda, nižestepeni sudovi su pravilno primenili materijalno pravo.

Ustav Republike Srbije (''Službeni glasnik RS'', br. 98/2006, 115/2021), u odredbi člana 62. stav 5.propisuje da se vanbračna zajednica izjednačava sa brakom u skladu sa zakonom.

Porodični zakon (''Službeni glasnik RS'', br. 18/2005...6/2015), u odredbi člana 4.propisuje vanbračnu zajednicu tako što je vanbračna zajednica trajnija zajednica života žene i muškarca između kojih nema bračnih smetnji (vanbračni partneri) i da vanbračni partneri imaju prava i dužnosti supružnika pod uslovima određenim ovim Zakonom (stav 2.). Dakle, vanbračna zajednica izjednačena je sa bračnom u svemu osim u nasleđivanju, pošto vanbračni partner nema pravo nasleđivanja.

Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju (''Službeni glasnik RS'', br. 34/2003...76/2023), u odredbi člana 28.propisuje da se članovima porodice umrlog osiguranika, odnosno korisnika prava iz člana 27.ovog Zakona smatraju: 1. supružnik i vanbračni partner u skladu sa propisima kojima se uređuju porodični odnosi. Pravo na porodičnu penziju može ostvariti supružnik i vanbračni partner iz stava 1. tačka 1. ovog člana ukoliko su brak, odnosno vanbračna zajednica života trajali najmanje tri godine ili ako sa umrlim osiguranikom, odnosno korisnikom prava ima zajedničko dete (stav 2.). Pravo na porodičnu penziju može ostvariti supružnik iz razvedenog braka i vanbračni partner iz stava 1.tačka 1.ovog člana posle prestanka zajednice života vanbračnih partnera ako im je sudskom presudom utvrđeno pravo na izdržavanje (stav 3.). Postojanje vanbračne zajednice iz stava 1.ovog člana, utvrđuje se u vanparničnom postupku (stav 4.).

U konkretnom slučaju, utvrđeno je da je predlagač bila u emotivnoj vezi sa sada pok. VV, biv.iz ..., koja nije imala elemente vanbračne zajednice u smislu odredbe člana 4. Porodičnog zakona i 28. stav 1. tačka 1. i stav 2. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju.

Navodima revizije revidenta osporava se ocena dokaza, što je bez uticaja na odlučivanje, imajući u vidu da o tome koje će činjenice da uzme kao dokaze ne odlučuje sud po svom uverenju, na osnovu savesne i brižljive ocene svakog dokaza zasebno, svih dokaza kao celine i na osnovu rezultata celokupnog postupka, u smislu odredbe člana 8. Zakona o parničnom postupku.

Imajući u vidu da revident u reviziji neosnovano pobija pravilnost primene materijalnog prava, Vrhovni sud je odluku kao u izreci doneo primenom odredbe člana 414., u vezi člana 420. stav 6. Zakona o parničnom postupku.

Predsednik veća - sudija

Gordana Komnenić, s.r.

Za tačnost otpravka

Zamenik upravitelja pisarnice

Milanka Ranković